نانوفسیل¬های¬آهکی از گروه¬هاي فسیلی مفید در تعیین سن نسبی نهشته¬هاي کرتاسه هستند. در این مطالعه 445 متر از ضخامت سازند گورپی واقع در ناودیس کوه سبز در جنوب غرب بروجن بر اساس نانوفسیل¬های¬آهکی مورد بررسی قرارگرفت. بررسی نانوفسیل¬های¬آهکی در این نهشته¬ها منجر به تشخیص 20 جنس و 37 گونه شد. در این مطالعه، بر اساس پراکندگی شاخص¬های نانوفسیلی، هفت زون ¬زیستی تعیین شد که شامل زون¬های زیر می¬باشد: Calculites obscurus Zone (CC17/ late Santonian- early Campanian), Aspidolithus parcus Zone (CC18/ early Campanian), Calculites ovalis Zone (CC19/ late Early Campanian), Ceratolithoides aculeus Zone (CC20/ late Early Campanian), Quadrumsi ssinghii Zone (CC21/ early Late Campanian), Quadrum trifidum Zone (CC22/ late Late Campanian), Tranolithus phacelosus Zone (CC23/ latest Campanian-early Maastrichtian) که با بخش فوقانی زون NC17 تا زون NC20 و زون زیستی UC13 - UC17 مطابقت دارد. بر¬این اساس سن محدوده مورد مطالعه از اواخر سانتونین پسین/ کامپانین پیشین تا اواخر کامپانین پسین/ ماستریشتین پیشین پیشنهاد می¬شود. مطالعه سازند گورپی در برش ناودیس کوه سبز نشان می¬دهد رسوب‌گذاری این سازند در اواخر سانتونین پسین/ کامپانین پیشین آغاز شده و تا اواخر کامپانین پسین/ ماستریشتین پیشین ادامه داشته است. سپس با کاهش عمق حوضه رسوبی نهشته¬های متعلق به سازند تاربور به‌صورت تدریجی بر روی سازند گورپی گذاشته شده است.

حضور سازند آواری فراقان (پرمين پيشين، ساكمارين) در رخنمون‌های متعدد در زاگرس و برخی چاه‌های حفاری شده در خلیج‌فارس از وجود یک سیستم آواری گسترده در شمال شرقی ورقه عربی حکایت دارد. مرز زیرین این سازند با سازند ماسه‌سنگی زاکین (دونین) ناپیوسته و مرز بالایی آن با سازند دالان (پرمین) به‌صورت تدریجی است. در این مطالعه سازند فراقان در يكي از چاه‌هاي بخش مركزي خليج‌فارس و بر اساس مقاطع‌نازك تهيه شده از خرده‌حفاری مورد بررسي قرار گرفته است. سازند فراقان در منطقه مورد بررسی، شامل پتروفاسيس‌هاي كوارتز‌آرنايت، سيلتستون ماسه‌اي و رس‌سنگ ماسه‌اي و ريزرخساره‌هاي گلسنگ آهكي، وكستون بايوكلستي و پكستون بايوكلستي است. بر اساس مشخصات رسوب‌شناسی یک محيط ساحل خطي شامل زيرمحيط‌هاي دشت سيلابي، ساحلي و دور از ساحل برای این سازند تعیین شده است. عوارض اصلي دياژنتیکی در این سازند شامل فشردگي، انحلال، سیمانی شدن، نوشكلي، سريسيتي‌شدن و دولوميتي‌شدن ‌است. ناهمنگی در ترکیب سنگ‌شناسی و تنوع شرايط محيطي و عوارض دیاژنتیکی شرایط مساعدی برای مطالعه ذخیره هیدروکربور در این سازند ایجاد نموده است.

ناپایداری دیواره چاه یکی از مشکلات اساسی در عملیات حفاری چاه‌های نفت و گاز است. تحلیل و پیش‌بینی ناپایداری دیواره چاه از اهمیت ویژه‌ای برخورداراست. از موارد دارای اهمیت در ناپایداری مشخص کردن رژیم تنشی و اندازه‌گیری مقدار تنش¬ها می¬باشد. این مطالعه در یکی از میدان‌های حوضه خزر جنوبی در ایران انجام شده است. و رژیم تنشی فشارشی در میدان مورد مطالعه با توجه به مشاهدات تکتونیکی بزرگ مقیاس و نشانه‌های تنش ناحیه‌ای شناسایی شده است. با داده های صوتی و چگالی و فشار منفذی پیش‌بینی شده از روش ایتون، بزرگی تنش‌های برجا مورد محاسبه قرار گرفته است. این مطالعه تاثیر شیب و آزیموت را روی ناپایداری چاه در رژیم گسلی فشارشی ارائه می‌دهد. در این مطالعه برای محاسبه پایداری در آزیموت و شیب‌های مختلف از معیار گسیختگی اصلاح شده لید استفاده شده است.مطالعه پایداری در این میدان توسط نرم¬افزار STABview انجام شده است و نتایج نشان می¬دهد که پایداری در امتداد آزیموت تنش افقی حداکثر (NE-SW) مشکلات کمتری نسبت به سایر جهات دارد. در یک مسیر نزدیک به جهت تنش افقی حداقل، چاه قائم بیشترین پایداری را دارد. اما در جهت نزدیک به جهت تنش افقی حداکثر چاه افقی بهترین گزینه می¬باشد.

کانی سازی آهن استاج در 40 کیلومتری جنوب شهر مشهد قرار دارد. واحدهای سنگی منطقه شامل ماسه‌سنگ و کوارتزیت کامبرین، آهک‌های دونین، میکاشیست سیلورین و گابرو دیوریت می¬باشد. کانه زایی آهن هماتیتی درون سنگ میزبان: شیست و آهکی و به مقدار محدودی واحد کوارتزیت قرار دارد. کانه زایی طی دو مرحله هیپوژن (شامل کانی‌های اولیه هماتیت، پیریت، مگنتیت) و اکسیدان (شامل کانی‌های گوتیت، هماتیت و لیمونیت) انجام شده است. برداشت‌های مغناطیس سنجی زمینی بر روی رخنمون اصلی کانی سازی هماتیتی به‌منظور بررسی عمقی کانی سازی مگنتیت انجام شد. نقشه‌های مغناطیسی ناهنجاری‌های A و B را در محل کانی سازی اصلی و ناهنجاری‌های C،D وE را در روی توده نفوذی دارد. کانی سازی کوچکی در امتداد گسل تقریبا شرقی _ غربی رخنمون دارد که با ناهنجاری‌های C،D وE هم‌مکان است. پذیرفتاری مغناطیسی نمونه‌های سطحی توده نفوذی و میزبان کوارتزیتی (به ترتیب SI 5-10×42 و SI 5-10×0) پایین است. در نتیجه منبع ایجادکننده ناهنجاری‌ها در محل کانی سازی اصلی (با پذیرفتاری SI 5-10×2939-8) احتمالا مگنتیت و در محل توده نفوذی یا مگنتیت و یا توده نفوذی با پذیرفتاری بالاتر در عمق است که تایید آن نیاز به حفاری دارد.  

کانسار روی و سرب گل زرد در شمال شرق شهرستان الیگودرز (استان لرستان)، در فیلیت¬ها و ماسه‌سنگ‌های تریاس بالایی- ژوراسیک در زون ساختاری سنندج سیرجان رخنمون دارد. کانه¬زایی در این کانسار شامل اسفالریت، گالن و کالکوپیریت است که عمدتاً در امتداد رگه¬های کوارتزی قرارگرفته‌اند. دو افق کانه¬ زا، فیلیت¬های با کانه¬زایی بالا و ماسه¬¬سنگ¬های دگرگون‌شده با کانه¬زایی اندک می¬باشند. مطالعات کانی‌شناسی نشان می‌دهد که گالن، اسفالریت و کالکوپیریت کانه¬های فلزی و کوارتز نیز مهم¬ترین کانی باطله در کانسار مورد مطالعه می‌باشد. شواهد نشان می‌دهد کانه زایی در کانسار گل زرد، همزاد و دیرزاد می‌باشد. بارزترین الگوی ساختاری در منطقه، کانه زایی چینه‌کران است .هدف از انجام این مطالعه، تعیین نوع و ویژگی¬های سیال کانه¬ساز در تفکیک افق¬های کانه¬ زا بعلاوه تعیین منشا سیال کانه¬ساز در کانسار گل زرد می‌باشد. غنی‌شدگی LREE، (La/Lu میانگین 8/4) و بی¬هنجاری مثبت Eu (میانگین 67/1) شرایط کاهشی و سیال گرمابی را نشان می‌دهد. داده¬های میانبار سیال دمای همگن‌شدگی °C5/199-139، شوری (wt%equ.NaCl) 38/30-21/5 و چگالی (gr/cm3) 1/1-9/0 را در کانسار نشان می‌دهد. بررسی سیر تکاملی سیال، نشان‌دهنده اختلاط هم‌دمای سیالات در حین کانه زایی است که شامل اختلاط سیالات گرمابی با آب دریا و همچنین آب جوی می‌باشد. می‌توان گفت، خروج سیال گرمابی از عمق، ورود به محیط دریایی و کاهش دما در اثر اختلاط با آب دریا، بالاآمدن تا نزدیک سطح آب دریا، ورود به رسوبات دریایی و چرخش در فضاهای خالی این رسوبات و سپس، آبشویی فلزات از رسوبات و ته‌نشست آن‌ها در امتداد فضاهای خالی و رگه‌های کوارتزی صورت گرفته است.

کانه¬زایی آهن در کانسار داش¬آغل در شمال¬شرق شهرستان بوکان، در توالی آتشفشانی-رسوبی ژوراسیک رخ داده است. سنگ میزبان کانه¬زایی در این کانسار ماسه¬سنگ و توف¬های کربناته می¬باشند. با توجه به ژئومتری و ساخت و بافت ماده¬معدنی، دو تیپ کانه¬زايی در منطقه قابل تشخيص است. کانه¬زايی تيپ اوليه که کانه¬زايی اصلی، اولیه و عمده در منطقه بوده و هم¬روند با لايه‌بندی سنگ میزبان است. ماده معدنی در این نوع کانه زایی با بافت‌های توده‌ای، لامينه، دانه‌پراکنده همراه با سيليس، توف و آهک می¬باشد. کانی¬شناسی کانسنگ شامل هماتیت، مگنتیت، لیمونیت و گوتیت بوده و به‌صورت پراکنده کانی پیریت نیز مشاهده شده است. کانی¬های گانگ از جمله کوارتز، کلسیت، کلریت و فلدسپار ماده معدنی را همراهی می¬کند. کانه‌زايی نوع دوم، شامل مجموعه¬ای از رگه¬های ثانویه و قطع کننده لایه¬بندی سنگ میزبان می¬باشد که در راستای گسل‌های نرمال تشکیل شده بافت ماده معدنی شامل برشی و رگه-رگچه¬ای است. با توجه به مجموع ويژگی¬های شاخص کانه¬زایی در کانسار داش¬آغل از قبيل جايگاه خاص چينه¬ای، ژئومتری ماده معدنی، بافت، توالی پاراژنتيک کانی¬ها و کانه¬ها و ويژگی‌های ژئوشیمیایی، کانسار آهن داش¬آغل يک نهشته چينه¬سان، با ميزبان ماسه¬سنگ- توف کربناتی هست که در توالی آتش¬فشانی-رسوبی ژوراسیک و در يک حوضه کم‌عمق تشکيل شده است.

در این مقاله با استفاده از سیستم¬ اطلاعات¬ جغرافیایی با دقت10×10 متر، حوضه آبریز شازند شبیه¬سازی و پارامترهای مختلف مورد نیاز به‌صورت لایه¬های رقومی در محیط ArcGIS تعریف شده است. سپس با استفاده از مدل EPM نقشه پهنه¬بندی فرسایش این حوضه در محدوده سد ساوه تهیه و میزان تولید رسوب سالیانه آن برآورد شده است. در ادامه، خروجی حاصل از مدل با روش هیدرومتری مقایسه شده است. بر اساس نتایج حاصل از مدل EPM، میزان تولید رسوب سالیانه در ایستگاه¬های پل¬دوآب، بازنه، توره و شازند به ترتیب برابر با 81/288103، 83/18963، 2/43079 و 76/20583 و مطابق با روش هیدرومتری به ترتیب معادل با 42/335285، 42/23937، 09/36459 و 69/42781 تن در سال پیش¬بینی می¬شود. مقایسه نتایج حاصل از مدل EPM با روش هیدرومتری در ایستگاه‌های پل¬دوآب، توره، شازند و بازنه به ترتیب 86، 82، 48 و 79 درصد هم¬خوانی نشان می¬دهد. ارزیابی¬ها نشان می¬دهد که مدل EPM در برآورد حداکثر رسوب سالیانه از دقت قابل قبولی برخوردار است.

به‌منظور مطالعه نهشته‌های کرتاسه زیرین، برش قومنجان در جنوب غرب قائن انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته است. مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی نهشته‌های کرتاسه زیرین در این برش، تغییر تدریجی در موقعیت رسوب‌گذاری از یک محیط رسوبی رودخانه‌ای (محیط قاره‌ای) به یک پلتفرم مخلوط سیلیسی آواری- کربناته نوع رمپ (محیط دریایی) را نشان می‌دهد. نهشته‌های قاره‌ای برش مورد مطالعه شامل مجموعه رخساره‌های کنگلومرایی و ماسه‌سنگی است که در یک سیستم رودخانه‌ای بریده بریده با بستر گراولی و نزدیک به منشأ بر جای گذاشته شده‌اند. مجموعه رخساره‌های آواری و کربناته دریایی توالی رسوبی مورد مطالعه، در سه کمربند پهنه جزر و مدی، لاگون و پشته و در موقعیت‌های رمپ داخلی و میانی تشکیل شده‌اند.