فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - زمینشیمی و شیمی کانی سنگهای نفوذی گردنه آهوان، شمال شرق سمنان (ایران مرکزی)
سعید کامران احمد احمدی خلجی مهدی رضائی کهخائی زهرا طهماسبیواحدهای سنگی مورد مطالعه در شمال شرقی شهرستان سمنان رخنمون دارند. این سنگ ها با ترکیب مونزوگابرو-مونزودیوریت درون سنگ های آتشفشانی و رسوبی ائوسن قرار گرفته اند. پلاژیوکلاز و کلینوپیروکسن کانی های عمده سازنده آنها هستند. بافت اصلی این سنگ ها دانه ای است و بافت پوئی کیل چکیده کاملواحدهای سنگی مورد مطالعه در شمال شرقی شهرستان سمنان رخنمون دارند. این سنگ ها با ترکیب مونزوگابرو-مونزودیوریت درون سنگ های آتشفشانی و رسوبی ائوسن قرار گرفته اند. پلاژیوکلاز و کلینوپیروکسن کانی های عمده سازنده آنها هستند. بافت اصلی این سنگ ها دانه ای است و بافت پوئی کیلیتیک نیز بافت فرعی در این سنگ ها به شمار می رود. داده های حاصل از آنالیز نقطه ای نشان می دهد که کلینوپیروکسن ها از نوع دیوپسید و اوژیت و پلاژیوکلازها از نوع آندزین، لابرادوریت و بیتونیت هستند. همچنین کلینوپیروکسن ها در دمای حدود 1104 تا 1168 و پلاژیوکلازها در دمای کمتر از 700 درجه سانتیگراد تشکیل شده اند. بر پایه نمودارهای شناسایی جایگاه زمین ساختی، نمونههای بررسیشده در گستره کمان آتشفشانی حاصل از فرورانش لیتوسفر اقیانوسی نئوتتیس به زیر لیتوسفر قاره ای ایران مرکزی جای دارند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - نشت آب و تاثیر انحلال در پایداری سد بار نیشابور
محمدتقی کرباسی معروف حميدرضا ناصري فرشاد علیجانیسد بار در شمال غرب شهر نیشابور و در خارج بستر رودخانه بار، با هدف تامین آب شرب شهر نیشابور و کارخانه فولاد ساخته شده است. بیلان آبی سد بار حکایت از وجود 35 تا حداکثر 70 درصد نشت آب از مخزن سد طی شش دوره آبگیری آزمایشی می کند. نشت قابل توجه و غلظت بالای املاح در آب نشت ی چکیده کاملسد بار در شمال غرب شهر نیشابور و در خارج بستر رودخانه بار، با هدف تامین آب شرب شهر نیشابور و کارخانه فولاد ساخته شده است. بیلان آبی سد بار حکایت از وجود 35 تا حداکثر 70 درصد نشت آب از مخزن سد طی شش دوره آبگیری آزمایشی می کند. نشت قابل توجه و غلظت بالای املاح در آب نشت یافته، علاوه بر تاثیر بر برنامهریزی منابع آب و تخصیص های پیشبینی شده، تهدیدی برای پایداری سد محسوب می شود. تحلیل هیدروگراف چاه های مشاهدهای نشان از نشت عمده آب از بخش مرکزی پی ساختگاه سد اصلی و به میزان کمتر از سایر نواحی میکند. مدل سازی نشت آب با استفاده از نرم افزار MODFLOW نشان میدهد، 75 درصد حجم آب نشت یافته از پی ساخت گاه سد اصلی عبور می کند. تجزیه شیمیایی نمونه های آب نشت یافته از افزایش غلظت املاح به بیش از پنج تا 10 برابر، بخصوص در نواحی مرکزی و جناح چپ مخزن سد حکایت می کند. با تلفیق داده های مدل سازی نشت آب از مخزن سد، نتایج نمونه برداری های هیدروشیمیایی، تحلیل سری زمانی میزان نشت و بیلان جرمی آب مخزن سد، مقدار ماده انحلال یافته در اثر نشت آب از پی ساخت گاه سد اصلی محاسبه شده است. در نهایت تاثیر انحلال بر افزایش پوکی بررسی شد و نتایج نشان داد حداکثر توسعه سالانه پوکی در بخش میانی محور سد اصلی در حدود 06/0 درصد می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - بررسی زمینساخت، دادههای گسلی و ارتباط آنها با کانهزایی و دگرسانی در گستره اسبخان هریس (استان آذربایجانشرقی - شمالغرب ایران)
نیما یادگاری سیدغفور علوی محسن موءیدگستره مورد مطالعه در جنوب رشته کوه قوشآداغ، در شمال روستای اسبخان، شهرستان هریس و در استان آذربایجانشرقی واقع شده است. این گستره از نظر زمینشناسی ساختاری ایران، در پهنه اصلی ایران مرکزی و زیرپهنه البرز- آذربایجان قرار دارد. واحدهای زمینشناسی پهنه، شامل سنگهای آذرین چکیده کاملگستره مورد مطالعه در جنوب رشته کوه قوشآداغ، در شمال روستای اسبخان، شهرستان هریس و در استان آذربایجانشرقی واقع شده است. این گستره از نظر زمینشناسی ساختاری ایران، در پهنه اصلی ایران مرکزی و زیرپهنه البرز- آذربایجان قرار دارد. واحدهای زمینشناسی پهنه، شامل سنگهای آذرین و آذرآواری ائوسن با ترکیب آندزیتی، تراکیآندزیتی، بازالتی، توفی و ایگنمبریتی است. توده نفوذی نیمه عمیق با سن الیگوسن، با ترکیب کوارتز دیوریت، کوارتزمونزونیت پورفیری و دیوریت بهصورت استوک و دایك در پهنه رخنمون دارد. بررسیهای ساختاری از جمله صفحات گسلی، خشلغزشهای روی آنها و سیستم درزههای موجود در لیتولوژیهای مختلف، نشانگر حداقل دو جهت فشارش کلی در گستره هستند و میتوانند در پی یک رژیم تکتونیکی و یا دو رژیم تکتونیکی ایجاد شده باشند. اگر رژیم تکتونیکی را یک فاز در نظر بگیریم و تانسورهای با جهات مختلف را نتیجه چرخش در صفحات گسلی بدانیم، میتوان یک رژیم عمومی راستالغز با روند عمومی شمالی- جنوبی را معرفی کنیم که ساختارهای موجود پهنه را کنترل میکند. در همین حین نفوذ تودههای نفوذی باعث بههمریختگی این ساختارها و پیچیدهتر شدن موضوع شدهاند. بهطورکلی، گسلههای با روند شمالغرب - جنوبشرق و مکانیسم راستالغز راستبر، ساختارهای اصلی گستره را تشکیل میدهند. سایر گسلها نیز با پیروی از سیستم شکستگیهای ریدل، در کنترل ساختارهای اصلی هستند. بر اساس سیستم درزههای موجود در چهار لیتولوژی مختلف، واحدهای لیتولوژیکی از قدیم به جدید شامل: آندزیت بازالت، کوارتز دیوریت، کوارتز مونکمربندیت (توده پورفیری) و دیوریت میباشند که از قدیم به جدید از تنوع سیستم درزهها کاسته میشود. نقش سیستم تکتونیکی شمال غربی- جنوب شرقی در توسعه دگرسانی آرژیلیکی و سیستم شمال شرقی- جنوب غربی در توسعه رگههای سیلیسی و کانهدار مهم هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - زمین¬شناسی، کانه¬زایی، کانی¬شناسی و ساخت و بافت کانسار مس، سرب- روی قزلجه، شمال¬غرب زنجان
سیده عالیه میرحسینی قاسم نباتیان افشین زهدی آرمین سلسانیکانسار مس، سرب- روی قزلجه، در پهنه ایران مرکزی، در استان زنجان و در شمال شرق شهرستان ماه نشان واقع شده است. واحدهای سنگی موجود در این گستره متعلق به الیگومیوسن بوده که شامل سازندهای قرمز زیرین، قم و قرمز بالایی هستند. سازند قرمز بالایی که میزبان کانه زایی در این ناحیه ا چکیده کاملکانسار مس، سرب- روی قزلجه، در پهنه ایران مرکزی، در استان زنجان و در شمال شرق شهرستان ماه نشان واقع شده است. واحدهای سنگی موجود در این گستره متعلق به الیگومیوسن بوده که شامل سازندهای قرمز زیرین، قم و قرمز بالایی هستند. سازند قرمز بالایی که میزبان کانه زایی در این ناحیه است، شامل تناوبی از مارن، سیلتسنگ، ماسه سنگ قرمز و خاکستری می باشد که کانه زایی مس، سرب- روی درون واحدهای ماسه-سنگی خاکستری رنگ رخ داده است. کانسار قزلجه شامل دو افق کانه زایی مس و سرب - روی است که افق مس در بخش زیرین افق کانه زایی سرب- روی قرار دارد. براساس مطالعات صحرایی و میکروسکوپی، کانی های اصلی شامل پیریت، کالکوسیت، کالکوپیریت، بورنیت، گالن، اسفالریت و کانی های ثانویه شامل سروزیت، مالاکیت، آزوریت، کوولیت، اسمیت زونیت و گوتیت می باشند. بافت ماده معدنی از نوع دانه پراکنده، پیریت فرامبوئیدال، شبه لامینه ای و سیمان بین دانه ای جانشینی، بازماندی، است. مطالعات صحرایی بیانگر آن است که وجود آثار و بقایای گیاهی و پیریت های دیاژنتیکی، از عوامل اصلی احیاکننده محیط و ته نشست سولفیدها در افق های کانه زایی هستند. قابل ذکر است که عیار سرب، روی و مس در این کانسار به ترتیب شش، سه و یک درصد است. نتایج مطالعات انجام شده بیانگر آن است که کانه زایی مس، سرب - روی کانسار قزلجه از نوع کانسارهای مس رسوبی تیپ Redbed می باشد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - زمین¬شناسی، ژئوشیمی و الگوی پراکندگی عناصر در زون¬های دگرسانی نقدوز- زایلیک، زون ماگمایی ارسباران
محمد¬رضا حسین¬زاده سجاد مغفوری محسن موءید زهرا هادوی چهاربرج نصیر عاملمنطقه مورد مطالعه در فاصله 25 کیلومتری جنوب شرقی اهر و 40 کیلومتری شمال غربی مشکین شهر و اطراف روستای نقدوز قرار گرفته است. دگرسانی گرمابی منجر به گسترش زون های آرژیلیک، آرژیلیک- سیلیسی، سیلیسی و پروپیلیتی در این منطقه شده است. بر اساس مطالعات پتروگرافی، نمونه ها ت چکیده کاملمنطقه مورد مطالعه در فاصله 25 کیلومتری جنوب شرقی اهر و 40 کیلومتری شمال غربی مشکین شهر و اطراف روستای نقدوز قرار گرفته است. دگرسانی گرمابی منجر به گسترش زون های آرژیلیک، آرژیلیک- سیلیسی، سیلیسی و پروپیلیتی در این منطقه شده است. بر اساس مطالعات پتروگرافی، نمونه ها ترکیبی در حد آندزیت-آندزیت بازالتی، داسیت، ریوداسیت، ریولیت و لیتیک توف داشته و اغلب دارای بافت های پورفیریک، گلومروپورفیریک، هیالومیکرولیتی و میکرولیتی پورفیریک می باشند. آنالیز XRD نمونه های دگرسان، کریستوبالیت، ناترولیت، کائولینیت، کوارتز، آلبیت، سانیدین و ارتوکلاز را به عنوان کانی های اصلی نشان می دهد. مطالعات ژئوشیمی نشان داد که سیال دگرسان کننده دارای منشأ گرمابی بوده و فرایندهای سوپرژن نیز نقش مهمی در ایجاد زون دگرسانی داشته است. در این بررسی، از روش عنصر بی تحرک، برای محاسبه تغییرات جرم و میزان انتقال عناصر نادر خاکی در طی فرایند دگرسانی گرمابی استفاده گردید. نسبت (Eu/Eu*) در نمونه های دگرسان بالاتر از نمونه تقریباً سالم است و نسبت (Ce/Ce*) برای نمونه نسبتاً سالم یک و بیشتر نمونه های دگرسان بزرگتر از یک است. نسبت (La/Yb)n نشان داد که تهی شدگی عناصر HREE نسبت به عناصر LREE در نمونه های دگرسان بیشتر از نمونه سالم است و غنی شدگی LREE نیز ممکن است باعث افزایش این نسبت شود. نسبت (La/Sm)n در نمونه های دگرسان بیشتر از نمونه سالم بوده که حاکی از تهی شدگی بیشتر عناصر MREE نسبت به LREE است. با توجه به نحوه توزیع عناصر نادر خاکی در منطقه دگرسان به نظر می رسد رفتار عناصر تحت تأثیر pH، تغییرات دما و فشار، Eh، جذب سطحی توسط رس ها و اکسید آهن و فراوانی لیگاندهای یونی قرار گرفته است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - پالینواستراتیگرافی و پالئواکولوژی نهشتههای ژوراسیک میانی، تپال، غرب شاهرود، البرز شرقی
فرشته سجادی فیروزه هاشمی یزدی سید حسین هاشمیاز دادههای پالینولوژی برای پالینواستراتیگرافی و بازسازی برخی پارامترهای محیط تشکیل نهشتههای ژوراسیک میانی (باژوسین-کالووین) در برش چینهشناسی تپال، غرب شاهرود، البرز شرقی، استفاده شده است. در نهشتههای مورد مطالعه (سازند دلیچای) پالینوفلورای متنوعی با حفظشدگی بهنسبت چکیده کاملاز دادههای پالینولوژی برای پالینواستراتیگرافی و بازسازی برخی پارامترهای محیط تشکیل نهشتههای ژوراسیک میانی (باژوسین-کالووین) در برش چینهشناسی تپال، غرب شاهرود، البرز شرقی، استفاده شده است. در نهشتههای مورد مطالعه (سازند دلیچای) پالینوفلورای متنوعی با حفظشدگی بهنسبت خوب، به ترتیب فراوانی شامل میوسپورها (اسپور و پولنها)، سیست داینوفلاژلهها، اسپور قارچها، پوسته داخلي فرامينيفرها، آكريتاركها و تاسمانیتها وجود دارند. در پالینوفلورای بیانشده 22 گونه اسپور (متعلق به 18 جنس)، 15 گونه پولن (منتسب به 9 جنس) و 28 گونه سیست داینوفلاژله (مربوط به 15 جنس) شناسایی شدهاند. بر اساس گسترش چینهشناسی ميوسپورها، یک بیوزون تجمعی با عنوان Klukisporites variegatus-Araucariacites australis-Cerebropollenites macroverrucosus Assemblage Zone و بر اساس گسترش چینهشناسی داینوسیستها سه پالینوزون شامل Cribroperidinium crispum Total Range Biozone (باژوسين پسین)، Dichadogonyaulax sellwoodii Interval Biozone (باتونين - كالووين پيشين)، و Ctenidodinum continuum Interval Biozone (كالووين پيشين - مياني)، معرفی شدهاند. برای بازسازي محیط ديرينه نهشتههای مورد مطالعه، از پارامترهای زیر استفاده شد: فراوانی و تنوع اسپورهای مربوط به سرخسها، فراوانی نسبی عناصر drier/wetter و warmer/cooler در گروههای گياهي مختلف، نسبت عناصر پالينولوژي و پالينوفاسيس، وجود داينوسيستهای شاخص آبهای کمعمق دیرینه چون Dichadogonyaulax sellwoodii, Ctenidodinium spp., Valensiella ovulum, Pareodinia spp., Nannoceratopsis gracilis فراوانی فرمهاي پروكسيمت، وجود اسپور قارچها به همراه برخی از گونههای داينوفلاژله شاخص آبهاي گرم تا معتدل مانند Gonyaulacysta centriconnata, Nannoceratopsis pellucida, Gonyaulacysta jurassica, Pareodinia ceratophora,. براساس شواهد بیانشده نهشتههای مورد مطالعه در یک محیط دریایی، حاشیه قارهای، کم اکسیژن، با نرخ رسوبگذاری پايين و با شرایط آبوهوای گرم و مرطوب که خشکیهای اطراف آن حاوی پوشش گیاهی، اغلب شامل سرخسها، وجود داشته، تشکیل شدهاند. پرونده مقاله