ژئوشیمی

دسترسی آزاد مقاله

1 - پتروگرافی، ژئوشیمی و پتروژنز سنگ¬های آتشفشانی عباس¬آباد (شرق شاهرود) با تأکید بر دگرسانی و کانه¬زایی مس همراه آن¬
ایرج رساء سعید علیرضایی احمد کاظمی مهرنیا لیلا صالحی

منطقه معدنی عباس آباد در شرق شاهرود در کمربندی از سنگ های آتشفشانی و آتشفشانی- رسوبی قرار دارد و میزبان هشت کانسار مس است. این کمربند قسمتی از کمان آتشفشانی شمال ایران مرکزی محسوب می شود. کانه زایی مس با چیرگی کالکوسیت و به مقدار کمتر بورنیت، دیژنیت، کوولیت به صورت افشا چکیده کامل

منطقه معدنی عباس آباد در شرق شاهرود در کمربندی از سنگ های آتشفشانی و آتشفشانی- رسوبی قرار دارد و میزبان هشت کانسار مس است. این کمربند قسمتی از کمان آتشفشانی شمال ایران مرکزی محسوب می شود. کانه زایی مس با چیرگی کالکوسیت و به مقدار کمتر بورنیت، دیژنیت، کوولیت به صورت افشان، رگچه ای و داربستی دیده می شود. چهار دگرسانی کربناتی، سیلیسی، اپیدوتی و کلریتی در سنگ های میزبان قابل تشخیص است. از نظر سنگ شناسی، سنگ های آتشفشانی دارای ترکیب تراکی آندزیت، تراکی آندزی بازالت و تراکی بازالت بوده و ماهیت شوشونیتی تا کالک آلکالن پتاسیم بالا داشته و در رده آلکالن جای می گیرند. فرایند تبلور تفریقی و پدیده آلایش پوسته ای در تحول ماگمایی این سنگ ها دخالت داشته است. پلاژیوکلاز و پیروکسن، کانی های اصلی این سنگ ها و بافت پورفیریک و گلومروپورفیریک مهم ترین بافت های مشاهده شده است. منطقه بندي، بافت غربالي و جذب دوباره در پلاژيوكلازها، بافت غربالی و آثار تحلیل رفتگی و خوردگی در حاشیه پیروکسن ها و گرد شدگي كاني ها از نشانه هاي وجود شرايط عدم تعادل حين انجماد ماگما است. غنی شدگی در LILE و LREE و تهی شدگی از HFSE همراه با آنومالی منفی عناصر Nb، Ti و Ta در نمونه های مورد مطالعه، ماهیت آلکالن مرتبط با قوس (حاشیه قاره-ای فعال) را نشان می دهد. همچنین نسبت Ba /La و Th/Taدر سنگ های مورد بررسی محیط تکتونیکی قوس قاره ای فرورانشی را تأیید می کند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - دیاژنز، میکروفاسیس و تعیین کانی¬شناسی اولیه کربنات¬های سازند آسماری در برش کوه ریگ
امید کاک¬مم حميد ميرمحمد صادقي

این مطالعه با هدف بررسی فرایندهای دیاژنتیکی، میکروفاسیس و دلایل ژئوشیمیایی تأییدکننده کانی شناسی اولیه نهشته های کربناته سازند آسماری به سن الیگو- میوسن در برش سطحی تاقدیس ریگ واقع در میدان نفتی کوه ریگ صورت گرفته است. در این منطقه سازند آسماری با 364 متر ضخامت به‌صورت چکیده کامل

این مطالعه با هدف بررسی فرایندهای دیاژنتیکی، میکروفاسیس و دلایل ژئوشیمیایی تأییدکننده کانی شناسی اولیه نهشته های کربناته سازند آسماری به سن الیگو- میوسن در برش سطحی تاقدیس ریگ واقع در میدان نفتی کوه ریگ صورت گرفته است. در این منطقه سازند آسماری با 364 متر ضخامت به‌صورت یک توالی از سنگ های کربناته نازک، متوسط و ضخیم لایه تا توده ای بیرون‌زدگی پیدا کرده است. بر اساس بافت‌های رسوبی، مطالعات پتروگرافی و فوناهای موجود، 12 میکروفاسیس مختلف کربناته شناسایی شده است. این میکروفاسیس های کربناته در چهار زیرمحیط پهنه جزر و مدی، لاگون، سدی/ شول و زیرمحیط دریای باز تشکیل شده است. نبود نهشته‌های توربیدایتی، کمربند ریفی و تغییر تدریجی رخساره‌ها نشان می‌دهد که سازند آسماری در یک محیط رمپ کربناته تک شیب (هموکلینال) نهشته شده است. فرایندهای اصلی دیاژنتیکی شناسایی شده شامل دولومیتی-شدن، سیمانی شدن، میکرایتی شدن، انحلال، فشردگی و جانشینی می باشند. شواهد پتروگرافی و تغییرات عناصر اصلی و فرعی و مقایسه آن با محدوده هایی که توسط محققین مختلف برای کانی شناسی کلسیتی و آراگونیتی ارائه شده اند حاکی از کانی شناسی اولیه آراگونیتی برای کربنات های سازند آسماری است. نسبت Sr/Na بالا، کانی شناسی اولیه آراگونیتی را پیشنهاد می کند. تغییرات Sr و Na در مقابل Mn تبدیل کانی شناسی اولیه آراگونیتی به کلسیت طی دو مرحله ثبات دیاژنتیکی را تأیید می-کند. رسم تغییرات نسبت Sr/Ca در مقابل Mn نشان می دهد که سنگ آهک های آسماری تحت تأثیر دیاژنز متئوریکی در یک سیستم بسته تا نیمه بسته دیاژنتیکی قرار گرفته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - مطالعات ژئوشیمیایی ایزوتوپ پایدار کربن و اکسیژن در نهشته های تراورتن محلات (جنوب شرق اراک)
لیلا صالحی

کربنات های آب شیرین از نظر ویژگی های ژئوشیمیایی به خصوص ویژگی های ژئوشیمی ایزوتوپی با یکدیگر متفاوت هستند. مطالعه ایزوتوپ های پایدار کربن و اکسیژن یکی از مهم ترین روش های مطالعاتی کربنات ها از جمله تراورتن است. محدوده محلات با داشتن ذخایر عظیم تراورتن بستر چنین مطالعا چکیده کامل

کربنات های آب شیرین از نظر ویژگی های ژئوشیمیایی به خصوص ویژگی های ژئوشیمی ایزوتوپی با یکدیگر متفاوت هستند. مطالعه ایزوتوپ های پایدار کربن و اکسیژن یکی از مهم ترین روش های مطالعاتی کربنات ها از جمله تراورتن است. محدوده محلات با داشتن ذخایر عظیم تراورتن بستر چنین مطالعاتی را فراهم می سازد. این منطقه بخشی از پهنه ساختاری ایران مرکزی است. قدیمی ترین واحدهای سنگی منطقه، سازند سلطانیه و جوان ترین آن ها، نهشته های تراورتن است. این نهشته ها با اشکال تپه ای در اطراف محلات برون زد داشته و معادن متعددی را تشکیل می دهند. بر اساس مطالعات ایزوتوپ پایدار اکسیژن و کربن، سنگ های تراورتن به دو دسته تقسیم می شوند: تراورتن های نوع ترموژن و نوع متئوژن. دامنه تغییرات مقادیر ایزوتوپ کربن13 تراورتن های ترموژن از ‰ 4- تا ‰ 8+ متغیر است و تراورتن های متئوژن دارای دامنه تغییرات δ13C (VPDB) از ‰ 0 تا ‰ 11- می باشند. در نمونه های تراورتن محلات، این دامنه بین ‰ 69/1 تا ‰ 70/9 قرار می گیرد که نشان دهنده تراورتن های ترموژن است. به علاوه، راه دیگری که می توان نوع نهشته های تراورتن را از هم تفکیک کرد، تعیین منشا دی اکسید کربن است. به طوری که مقادیر پایین 〖〖δ^13 C〗_( CO)〗_2 آبی که در زمان ته نشست تراورتن وجود داشته است، دلالت بر ترموژن بودن تراورتن دارد. در این منطقه 〖〖δ^13 C〗_( CO)〗_2 برابر با ‰ 47/8- است که ترموژن بودن این نهشته ها را تایید می کند. همچنین با استفاده از ایزوتوپ اکسیژن 18 دمای آب در زمان نهشت سنگ های تراورتن تعیین می شود. دمای نهشت تراورتن آبگرم محلات، 43 درجه سانتیگراد محاسبه شده است. این دما، شاهدی بر ترموژن بودن این نهشته است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - پترولوژی و ژئوشیمی سنگ¬های آذرین موجود در سازند قرمز زیرین، منطقه گرمسار
حبیب قاسمی

در داخل سازند قرمز زیرین در منطقه گرمسار، توده های بازیک نیمه عمیق متعددی برونزد دارند. این توده ها دارای ترکیبات گابرویی تا دیوریتی بوده و بافت های گرانولار، اینترگرانولار، افیتیک و ساب افیتیک دارند. کانی های اصلی این سنگ ها را پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن اوژیتی، آمفیبول چکیده کامل

در داخل سازند قرمز زیرین در منطقه گرمسار، توده های بازیک نیمه عمیق متعددی برونزد دارند. این توده ها دارای ترکیبات گابرویی تا دیوریتی بوده و بافت های گرانولار، اینترگرانولار، افیتیک و ساب افیتیک دارند. کانی های اصلی این سنگ ها را پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن اوژیتی، آمفیبول و بیوتیت و کانی های فرعی و عارضه ای آن ها را الیوین، فلوگوپیت، آلکالی فلدسپار، آپاتیت، مگنتیت و اسفن تشکیل می دهند. از کانی های ثانویه آن ها نیز می توان به سرپانتین، زئولیت، کلریت، سریسیت، پرهنیت، اسفن، اورالیت، کوارتز و کلسیت اشاره کرد. این سنگ ها در نمودارهای رده بندی شیمیایی در قلمرو گابرو- دیوریت و سری آلکالن قرار می گیرند. روندهای ژئوشیمیایی نمونه ها در نمودارهای تغییرات عناصر اصلی و کمیاب در مقابل ضریب تفریق و نمودارهای عناصر ناسازگار- ناسازگار و ناسازگار- سازگار، بیان‎گر ارتباط تفریقی بین نمونه هاست. در نمودارهای بهنجار شده به کندریت و گوشته اولیه، غنی شدگی از LREEs و LILEs، تهی شدگی از HREEs، نبود نابه‎‎هنجاری Eu، وجود نابه‎‎هنجاری مثبت در عناصرK Sr , Rb, Ba, در همه نمونه ها و تهی شدگی شدید برخی نمونه ها از Nb و Ta و فقدان تهی شدگی آن ها از Ti و P از ویژگی های بارز این سنگ هاست. این امر بیان‎گر آلایش پوسته ای ماگمای مافیک گوشته ای سازنده این سنگ هاست. این سنگ ها فاقد ویژگی های شاخص سنگ های وابسته به فرورانش بوده و بیشتر خصوصیات ماگماهای بازالتی آلکالن محیط های پشت کمانی (BAB) اولیه را نشان می دهند. نمودارهای مختلف تعیین محیط تکتونوماگمایی نیز وابستگی آن ها به بازالت های پشت کمانی را تأیید می‎کنند. به‎نظر می رسد که ماگمای بازیک اصلی و اولیه این سنگ ها، در یک محیط کششی پشت کمانی اولیه و از ذوب بخشی یک منبع گوشته ای غنی شده، در زیر لیتوسفر قاره ای ایران مرکزی در زمان الیگوسن پسین به وجود آمده و در بخش پایین سازند قرمز زیرین نفوذ کرده باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - ژئوشيمي توده كوارتزديوريتي سلفچگان
محبوبه نظري شهریار کشتگر علي كنعانيان محمد بومری

توده كوارتزديوريتي سلفچگان (کوه آلِ)، واقع در 45 كيلومتري جنوب غرب قم، به‌صورت يك توده ساب‌ولكانيك كوچك به درون ماسه‌سنگ‌ها و آهك‌هاي ماسه‌اي سازند قرمز فوقاني نفوذ نموده است. الگوي تغييرات زيگزاگ در فراواني عناصر اصلي و كمياب كوارتزديوريت‌ها، از حاشيه به سمت مركز توده، چکیده کامل

توده كوارتزديوريتي سلفچگان (کوه آلِ)، واقع در 45 كيلومتري جنوب غرب قم، به‌صورت يك توده ساب‌ولكانيك كوچك به درون ماسه‌سنگ‌ها و آهك‌هاي ماسه‌اي سازند قرمز فوقاني نفوذ نموده است. الگوي تغييرات زيگزاگ در فراواني عناصر اصلي و كمياب كوارتزديوريت‌ها، از حاشيه به سمت مركز توده، مي‌تواند نشانه تغذيه مكرر مخزن ماگماي سازنده اين سنگ‌ها باشد. سنگ‌هاي مورد مطالعه از لحاظ ژئوشيميايي مشخصات سنگ‌هاي گرانيتوئيدي كالكوآلكالن، متاآلومين نوع I را نشان مي‌دهند. اين سنگ‌ها از عناصر LILE و LREE غني و از HREE فقير شده‌اند. علاوه بر اين داراي آنومالي منفي Nb و Ti، نسبت Ce/Pb كم، نسبت‌هاي Ba/La و Ba/Th زياد و مقادير Al زياد هستند. ضمناً بافت‌هاي نامتعادل در پلاژيوكلازهاي زونه و حضور درشت‌بلورهای هورنبلند با حاشيه واکنشي در سنگ‌هاي پورفيري توده از ديگر مشخصات نمونه‌‌ها محسوب مي‌شود. با توجه به شواهد پتروگرافي و ژئوشيميايي ياد شده به نظر مي‌رسد كه سنگ‌هاي مورد مطالعه در قوس‌هاي ماگمايي مرتبط با فرورانش تشكيل شده باشند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - کانی¬شناسی، ژئوشیمی و دگرسانی کانه¬ها در رگه¬های اپی¬ترمال کانسار گلوجه، شمال زنجان
مجيد قاسمي سياني بهزاد مهرابي محمد خان عزیزی

کانسار چند فلزي اپي‌ترمال گلوجه در بخش مرکزی ايالت فلززايي طارم-هشتجين در منطقه ساختاری البرز-آذربایجان (البرزغربی) قرار دارد. کانسار گلوجه متشکل از چهار رگه اصلی در دو منطقه مجزا با نام‌های گلوجه شمالی و گلوجه جنوبی است. آندزیت بازالت و داسیت به ترتیب سنگ میزبان کانه‌ز چکیده کامل

کانسار چند فلزي اپي‌ترمال گلوجه در بخش مرکزی ايالت فلززايي طارم-هشتجين در منطقه ساختاری البرز-آذربایجان (البرزغربی) قرار دارد. کانسار گلوجه متشکل از چهار رگه اصلی در دو منطقه مجزا با نام‌های گلوجه شمالی و گلوجه جنوبی است. آندزیت بازالت و داسیت به ترتیب سنگ میزبان کانه‌زایی در گلوجه جنوبی و گلوجه شمالی هستند. این منطقه دربردارنده سنگ‌هاي نفوذي (گرانوديوريت، گرانيت و کوارتز‌مونزونيت)، دايک‌های دیابازی و سنگ‌هاي آتشفشاني- آذراواری (داسيت، ريوليت، آندزيت‌بازالت، بازالت، آندزيت و توف‌) است. بر اساس روابط ژنتیکی و متقاطع رگه و رگچه ها، کانه‌زايي در رگه‌هاي گلوجه در سه مرحله (1) مرحله اول شامل مجموعه کانی‌های حاوی آرسنیک-آنتیموان-مس-طلا-آهن، (2) مرحله میانی شامل مجموعه کانی‌های حاوی سرب-روی-مس-نقره و (3) مرحله پایانی حاوی هماتیت، گوتیت و کانی‌های حاوی نقره، بیسموت، طلا و سرب تشکیل شده است. مطالعات کاني‌شناسي و شيمي کاني‌ها نشان داد که گالن در مرحله دوم (زیر مرحله 2B) حاوي ادخال‌هايي از کاني‌هاي نقره‌دار است. مهم‌ترین کاني‌هاي نقره‌دار در گلوجه شامل آرژنتيت، نقره‌طبيعي، تتراهدريت‌نقره‌دار، پلي‌بازيت، ماتيلديت و ماريت مي‌باشند. کانه‌زايي طلا در زیر مرحله 1B (مرحله اول) به همراه هماتيت‌هاي ورقه‌اي (اسپکيولاريت) به‌صورت خالص و در زیرمرحله 3A (مرحله سوم) به‌صورت ادخال طلای خالص و الکتروم در هماتيت و کوارتز رخ داده است. دگرساني‌هاي منطقه گلوجه شامل پروپيليتی، آرژيليکی، سريسيتي و سيليسي شدن بوده، که به‌صورت يک منطقه‌بندي مشخص تا 30 متر اطراف رگه‌ها در سنگ ميزبان گسترش دارند. حرارت‌سنجي کلريت‌ در پهنه آرژيليکی دماي 275 درجه سانتی‌گراد (مرحله دوم کانه‌زايي) و در پهنه پروپیليتي دماي 200 درجه سانتی‌گراد (مرحله سوم کانه‌زايي) را نشان مي‌دهد. تبادلات جرمی پهنه ‌های دگرسان نشان داد که عناصر آلومینیم، زیرکنیم، تیتانیم، ایتریم، نیوبیم و عناصر نادر خاکی سنگین، عناصر غیر متحرک در طی دگرسانی هستند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - پترولوژی، ژئوشیمی و پتانسیل اسکارن زایی توده گرانیتوئیدی سامن (جنوب غرب ملایر، همدان)
حسن زمانیان فرهاد احمدنژاد اکرم کرمی بتول تقی پور

گرانیتوئید سامن در امتداد بخش شمال غربی پهنه سنندج- سیرجان در جنوب غربی ملایر واقع شده است. بر اساس ویژگی های کانی شناسی و ژئوشیمیایی پنج رخساره اصلی شامل واحدهای گرانودیوریت، مونزوگرانیت، سینوگرانیت، آلکالی فلدسپار گرانیت و کوارتزمونزونیت در گرانیتوئید سامن تشخیص داده چکیده کامل

گرانیتوئید سامن در امتداد بخش شمال غربی پهنه سنندج- سیرجان در جنوب غربی ملایر واقع شده است. بر اساس ویژگی های کانی شناسی و ژئوشیمیایی پنج رخساره اصلی شامل واحدهای گرانودیوریت، مونزوگرانیت، سینوگرانیت، آلکالی فلدسپار گرانیت و کوارتزمونزونیت در گرانیتوئید سامن تشخیص داده شده است. واحدهای گرانودیوریتی در مقایسه با سایر واحدها از گسترش بیشتری برخوردار بوده و غالب ترکیب این توده را به خود اختصاص می‌دهند. ژئوشیمی عناصر اصلی نشان می دهد که گرانیتوئید سامن متاآلومینوس (ACNK=0.75) تا پرآلومینوس (ACNK=1.21) بوده و در دسته گرانیت های قوس های آتشفشانی (VAG) مرتبط با حاشیه فعال قاره ای قرار می-گیرد، و از لحاظ ویژگی‌های پتروشیمیایی متعلق به سری کالک آلکالن با پتاسیم بالا می‌باشد. تهی شدگی واحدهای سنگی گرانیتوئید سامن از عناصر Nb، Zr، Hf، Y، Ti و HREE و غنی‌شدگی از عناصر K، Rb، Cs، Th و LREE با ویژگی جایگاه‌های قوسی مرتبط با فرورانش پوسته اقیانوسی نئوتتیس به زیر پهنه سنندج- سیرجان سازگار می‌باشد. بررسی های صورت گرفته نشان می‌دهد که این توده توسط واکنش و فعل و انفعال با پوسته بالایی آلودگی پیدا کرده است. در منطقه سامن برون اسکارن کلسیک (گراسولار-آندرادیت/ اوژیت-دیوپسید) و درون اسکارن (ترمولیت-اکتینیولیت/ اپیدوت) در امتداد همبری گرانیتوئید و مرمر رخ داده است. مطالعه حاضر نشان می‌دهد که ویژگی‌های ژئوشیمیایی گرانودیوریت ها و کوارتزمونزونیت های سامن به ترتیب مشابه ترکیب متوسط گرانیتوئیدهای همراه با اسکارن های Au-Cu و Fe بوده درحالی‌که ویژگی‌های ژئوشیمیایی واحدهای مونزوگرانیتی، سینوگرانیتی و آلکالی فلدسپار گرانیتی سامن به ترکیب گرانیتوئیدهای همراه با اسکارن های Sn و Mo نزدیک تر می‌باشد. گرانیتوئیدهای سامن را می‌توان بر اساس شرایط اکسایشی و میزان تکامل ماگما در دسته گرانیتوئیدهای نسبتا تکامل نیافته تا اندکی تکامل یافته و اکسایشی همانند بیشتر مجموعه‌های فلزی اصلی Au-Cu در مقیاس جهانی رده بندی کرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - موقعیت تکتونیکی گرانودیوریت زرگلی در زمیندرز سیستان، جنوب شرق ایران
شهریار کشتگر محمد بومری علي كنعانيان محبوبه نظری

گرانیتوئید زرگلی در شمال غرب زاهدان در پهنه زمین‌درز سیستان برونزد دارند. این گرانیتوئید در زمان الیگوسن در یک واحد فلیشی نفوذ کرده و دارای محتوای سیلیس بین 4/62 تا 66 درصد وزنی، کالک آلکالن، متاآلومین و از نوع I می باشد. گرانودیوریت زرگلی از عناصر LILE غنی‌شدگی و از ع چکیده کامل

گرانیتوئید زرگلی در شمال غرب زاهدان در پهنه زمین‌درز سیستان برونزد دارند. این گرانیتوئید در زمان الیگوسن در یک واحد فلیشی نفوذ کرده و دارای محتوای سیلیس بین 4/62 تا 66 درصد وزنی، کالک آلکالن، متاآلومین و از نوع I می باشد. گرانودیوریت زرگلی از عناصر LILE غنی‌شدگی و از عناصر HFSE تهی شدگی نشان می دهند. بی‌هنجاری منفی از عناصر Ta، Ti، Nb و Eu و بی‌هنجاری مثبت از عناصرRb، Ce La، Ba، Sr حاکی از این است که ماگمای سازنده از ذوب بخشی سنگ‌های پوسته زیرین منشا گرفته است. این ماگما ضمن جایگیری در پهنه جوش‌خورده سیستان با رسوبات فلیشی دچار آغشتگی و آلایش شده است. نمودارهای تکتونو ماگمایی، جایگاه گرانیتوئیدهای قوس آتشفشانی (VAG) و حاشیه فعال قاره ای را برای این توده نشان می دهند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - ژئوشیمی رخساره¬های کانه¬دار و پهنه¬بندی دگرسانی در کانسار سولفید توده¬ای آتشفشانزاد باریت- سرب- مس ورندان، جنوب¬غرب قمصر
فایق هاشمي فردین موسیوند مهدی رضایی کهخائی

کانسار سولفید توده ای آتشفشانزاد باریت- سرب- مس ورندان در جنوب غرب قمصر و در کمان ماگمائی ارومیه- دختر واقع شده است. کانه زائی در کانسار ورندان به‌صورت چهار زیرافق کانه دار و در واحد 1 (عمدتاً شامل توف های اسیدی و آندزیت) توالی آتشفشانی- رسوبی میزبان با سن ائوسن میانی- چکیده کامل

کانسار سولفید توده ای آتشفشانزاد باریت- سرب- مس ورندان در جنوب غرب قمصر و در کمان ماگمائی ارومیه- دختر واقع شده است. کانه زائی در کانسار ورندان به‌صورت چهار زیرافق کانه دار و در واحد 1 (عمدتاً شامل توف های اسیدی و آندزیت) توالی آتشفشانی- رسوبی میزبان با سن ائوسن میانی- بالائی رخ داده است. رخساره های متمایز شده در این کانسار شامل: 1) رگه- رگچه ای، 2) مجموعه های برشی دهانه ای، 3) توده ای، 4) لایه ای- نواری و 5) رسوبات گرمابی- بروندمی آهن و منگنزدار می باشند. دگرسانی عمده در سنگ دیواره از نوع کلریتی- سیلیسی و سیلیسی- سریسیتی می باشد. دگرسانی کلریتی- سیلیسی همراه با رخساره‎های استرینگر و برشی در کمرپایین زیر افق‎های معدنی و در مرکز سیستم وجود دارد و دگرسانی سیلیسی- سرسیتی در اطراف بخش کلریتی زیرافق‎های معدنی و همچنین به همراه باریت قرار گرفته است. آنالیز الکترون میکروپروب برروی کانی های کلریت از کمرپایین (رخساره های استرینگر) زیرافق دوم و سوم نشان می دهد که این کلریت ها در رده کلریت های غنی از آهن و نزدیک به قطب کلینوکلر هستند که با ویژگی های کلریت در پهنه های دگرسانی کانسارهای سولفید توده ای آتشفشانزاد مطابقت نشان می دهند. بررسی های ژئوشیمیایی رخساره های کانه دار نشان می دهد که میزان عناصر Ag، As، Cu، Sb و Sr در بخش چینه سان (لایه ای- نواری و توده ای) زیرافق سوم خیلی بالاتر از زیرافق های دیگر بوده و بطورمیانگین به ترتیب برابر 41، 273، 1945، 390 و 1013 ppm می باشند. در مجموع مطالعات ژئوشیمیایی نشان‌دهنده وجود پهنه بندی فلزی در این کانسار است که از ویژگی های کانسارهای VMS است. پهنه بندی فلزی ناشی از نفوذ سیالات داغ مس دار می تواند از گسترش پدیده پالایش پهنه ای و رخداد فراپالایش باشد که نتیجه آن شستشوی دوباره مس توسط سیال داغ گرمابی از مجموعه دهانه ای و ته نشست آن در داخل رخساره لایه ای- نواری می باشد. از میان رخساره های مختلف زیرافق های کانه دار کانسار ورندان، رخساره لایه ای- نواری زیرافق سوم برای استخراج عناصر کمیاب از جمله نقره می تواند دارای ارزش اقتصادی باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - ترکیب الگوریتم خوشه¬بندی Fuzzy c-means با شبکه عصبی پرسپترون چند لایه برای افزایش دقت تخمین غلظت عناصر ژئوشیمیایی، مثال موردی – محدوده شرقی کانسار مس پورفیری سوناجیل
محرم جهانگیری سیدرضا قوامی ریابی بهزاد تخم¬چی

روش های شناسایی الگو توانایی کشف روابط پنهان موجود در بین داده های اکتشافی را دارند و با بهره-گیری از این روش ها، الگوی پراکندگی ژئوشیمیایی حاکم بر عناصر در محدوده مورد مطالعه قابل شناسایی و تعمیم است. یکی از روش های شناسایی الگو، شبکه عصبی چند لایه است که در تخمین غل چکیده کامل

روش های شناسایی الگو توانایی کشف روابط پنهان موجود در بین داده های اکتشافی را دارند و با بهره-گیری از این روش ها، الگوی پراکندگی ژئوشیمیایی حاکم بر عناصر در محدوده مورد مطالعه قابل شناسایی و تعمیم است. یکی از روش های شناسایی الگو، شبکه عصبی چند لایه است که در تخمین غلظت عناصر ژئوشیمیایی در مطالعات معدنی استفاده می شود و دقت قابل قبولی ارائه می نماید. در این مطالعه، روش شبکه عصبی چند لایه به‌عنوان تخمینگر انتخاب شده و با 1755 نمونه سنگی آنالیز شده با روش ICP، طراحی تخمینگر انجام پذیرفته است. در تحلیل ها برای بالا بردن دقت تخمین شبکه عصبی از الگوریتم خوشه بندی FCM استفاده شده است. پس از شناسایی تعداد خوشه بهینه موجود در داده های ژئوشیمیایی، اقدام به خوشه بندی شده و مجموعه داده برای طراحی تخمینگر ها از داده های خوشه بندی شده انتخاب شد. نتایج به‌دست‌آمده نشان داد که استفاده از داده های خوشه بندی شده، دقت تخمین را 13 درصد افزایش داده و میانگین دقت تخمینگرهای عناصر ژئوشیمیایی که در حالت استفاده از کل داده ها برابر 75 درصد بود به 88 درصد افزایش یافته است. عناصری با دقت های پایین در حالت استفاده از کل داده ها، در حالت استفاده از داده های خوشه بندی شده افزایش قابل ملاحظه ای از خود نشان داده و خطای تخمین (MSE) در حالت استفاده از داده های خوشه بندی به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کرده است و میانگین خطا از مقدار 079/0 با کاهشی 3 برابری به 025/0 رسیده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - مطالعه کانی‌شناسی اولیه کربنات‌های سازند قم با استفاده از مطالعات پتروگرافی و ژئوشیمیایی در برش کانسار سلستین مادآباد (جنوب زنجان)
مهسا نوری افشین زهدی حسین کوهستانی قاسم نباتیان میرعلی ‌اصغر مختاری

سازند قم تنها مخزن گازی موجود در حوضه‌ رسوبی ایران مرکزی محسوب می‌شود. این سازند در بیشتر مناطق این حوضه با ناپيوستگي فرسایشی بر روي نهشته‌های سازند قرمز تحتاني قرار گرفته و به‌صورت هم‌شیب توسط سازند قرمز بالایی پوشیده شده است. نهشته‌های سازند قم در برش کانسار سلستین ما چکیده کامل

سازند قم تنها مخزن گازی موجود در حوضه‌ رسوبی ایران مرکزی محسوب می‌شود. این سازند در بیشتر مناطق این حوضه با ناپيوستگي فرسایشی بر روي نهشته‌های سازند قرمز تحتاني قرار گرفته و به‌صورت هم‌شیب توسط سازند قرمز بالایی پوشیده شده است. نهشته‌های سازند قم در برش کانسار سلستین مادآباد (جنوب زنجان) با 190 متر ستبرا عمدتاً شامل سنگ آهک‌های ضخیم‌لایه تا توده‌ای، سنگ‌آهک مارنی و مارن می‌باشد. پنج ریزرخساره‌ اصلی در بخش‌های سنگ آهکی این سازند در منطقه مادآباد قابل شناسایی است. این ریزرخساره‌ها‌ احتمالاً در یک پلت‎فرم کربناته از نوع شلف رسوب کرده‌اند. نتایج مطالعات پتروگرافی نشان‌دهنده ترکیب کانی‌شناسی اولیه کلسیتی برای بخش‌های سنگ آهکی سازند قم در منطقه مادآباد می‌باشد. نتایج مطالعات ژئوشیمیایی (Na, Sr, Ca, Mg, Mn, Fe) نیز بیانگر ترکیب کانی‌شناسی اولیه کلسیتی در یک سیستم بسته دیاژنتیکی و با میزان پایین انحلال است. شواهد مذکور بیانگر نقش کلیدی‌تر شکستگی‌ها در مقایسه با فرآیندهای دیاژنزی و انحلال در بالا رفتن کیفیت مخزنی سازند قم در میدان‌های گازی ایران مرکزی (نظیر میدان‌های سراجه و البرز) است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

12 - مطالعه کانی‌شناسی اولیه کربنات‌های سازند قم با استفاده از مطالعات پتروگرافی و ژئوشیمیایی در برش کانسار سلستین مادآباد (جنوب زنجان)
مهسا نوری افشین زهدی حسین کوهستانی قاسم نباتیان میرعلی ‌اصغر مختاری

سازند قم تنها مخزن گازی موجود در حوضه‌ رسوبی ایران مرکزی محسوب می‌شود. این سازند در بیشتر مناطق این حوضه با ناپيوستگي فرسایشی بر روي نهشته‌های سازند قرمز تحتاني قرار گرفته و به‌صورت هم‌شیب توسط سازند قرمز بالایی پوشیده شده است. نهشته‌های سازند قم در برش کانسار سلستین ما چکیده کامل

سازند قم تنها مخزن گازی موجود در حوضه‌ رسوبی ایران مرکزی محسوب می‌شود. این سازند در بیشتر مناطق این حوضه با ناپيوستگي فرسایشی بر روي نهشته‌های سازند قرمز تحتاني قرار گرفته و به‌صورت هم‌شیب توسط سازند قرمز بالایی پوشیده شده است. نهشته‌های سازند قم در برش کانسار سلستین مادآباد (جنوب زنجان) با 190 متر ستبرا عمدتاً شامل سنگ آهک‌های ضخیم‌لایه تا توده‌ای، سنگ‌آهک مارنی و مارن می‌باشد. پنج ریزرخساره‌ اصلی در بخش‌های سنگ آهکی این سازند در منطقه مادآباد قابل شناسایی است. این ریزرخساره‌ها‌ احتمالاً در یک پلت‎فرم کربناته از نوع شلف رسوب کرده‌اند. نتایج مطالعات پتروگرافی نشان‌دهنده ترکیب کانی‌شناسی اولیه کلسیتی برای بخش‌های سنگ آهکی سازند قم در منطقه مادآباد می‌باشد. نتایج مطالعات ژئوشیمیایی (Na, Sr, Ca, Mg, Mn, Fe) نیز بیانگر ترکیب کانی‌شناسی اولیه کلسیتی در یک سیستم بسته دیاژنتیکی و با میزان پایین انحلال است. شواهد مذکور بیانگر نقش کلیدی‌تر شکستگی‌ها در مقایسه با فرآیندهای دیاژنزی و انحلال در بالا رفتن کیفیت مخزنی سازند قم در میدان‌های گازی ایران مرکزی (نظیر میدان‌های سراجه و البرز) است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

13 - مطالعه کانی‌شناسی اولیه کربنات‌های سازند قم با استفاده از مطالعات پتروگرافی و ژئوشیمیایی در برش کانسار سلستین مادآباد (جنوب زنجان)
مهسا نوری

سازند قم تنها مخزن گازی موجود در حوضه‌ رسوبی ایران مرکزی محسوب می‌شود. این سازند در بیشتر مناطق این حوضه با ناپيوستگي فرسایشی بر روي نهشته‌های سازند قرمز تحتاني قرار گرفته و به‌صورت هم‌شیب توسط سازند قرمز بالایی پوشیده شده است. نهشته‌های سازند قم در برش کانسار سلستین ما چکیده کامل

سازند قم تنها مخزن گازی موجود در حوضه‌ رسوبی ایران مرکزی محسوب می‌شود. این سازند در بیشتر مناطق این حوضه با ناپيوستگي فرسایشی بر روي نهشته‌های سازند قرمز تحتاني قرار گرفته و به‌صورت هم‌شیب توسط سازند قرمز بالایی پوشیده شده است. نهشته‌های سازند قم در برش کانسار سلستین مادآباد (جنوب زنجان) با 190 متر ستبرا عمدتاً شامل سنگ آهک‌های ضخیم‌لایه تا توده‌ای، سنگ‌آهک مارنی و مارن می‌باشد. پنج ریزرخساره‌ اصلی در بخش‌های سنگ آهکی این سازند در منطقه مادآباد قابل شناسایی است. این ریزرخساره‌ها‌ احتمالاً در یک پلت‎فرم کربناته از نوع شلف رسوب کرده‌اند. نتایج مطالعات پتروگرافی نشان‌دهنده ترکیب کانی‌شناسی اولیه کلسیتی برای بخش‌های سنگ آهکی سازند قم در منطقه مادآباد می‌باشد. نتایج مطالعات ژئوشیمیایی (Na, Sr, Ca, Mg, Mn, Fe) نیز بیانگر ترکیب کانی‌شناسی اولیه کلسیتی در یک سیستم بسته دیاژنتیکی و با میزان پایین انحلال است. شواهد مذکور بیانگر نقش کلیدی‌تر شکستگی‌ها در مقایسه با فرآیندهای دیاژنزی و انحلال در بالا رفتن کیفیت مخزنی سازند قم در میدان‌های گازی ایران مرکزی (نظیر میدان‌های سراجه و البرز) است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

14 - مطالعه کانی‌شناسی اولیه کربنات‌های سازند قم با استفاده از مطالعات پتروگرافی و ژئوشیمیایی در برش کانسار سلستین مادآباد (جنوب زنجان)
مهسا نوری

سازند قم تنها مخزن گازی موجود در حوضه‌ رسوبی ایران مرکزی محسوب می‌شود. این سازند در بیشتر مناطق این حوضه با ناپيوستگي فرسایشی بر روي نهشته‌های سازند قرمز تحتاني قرار گرفته و به‌صورت هم‌شیب توسط سازند قرمز بالایی پوشیده شده است. نهشته‌های سازند قم در برش کانسار سلستین ما چکیده کامل

سازند قم تنها مخزن گازی موجود در حوضه‌ رسوبی ایران مرکزی محسوب می‌شود. این سازند در بیشتر مناطق این حوضه با ناپيوستگي فرسایشی بر روي نهشته‌های سازند قرمز تحتاني قرار گرفته و به‌صورت هم‌شیب توسط سازند قرمز بالایی پوشیده شده است. نهشته‌های سازند قم در برش کانسار سلستین مادآباد (جنوب زنجان) با 190 متر ستبرا عمدتاً شامل سنگ آهک‌های ضخیم‌لایه تا توده‌ای، سنگ‌آهک مارنی و مارن می‌باشد. پنج ریزرخساره‌ اصلی در بخش‌های سنگ آهکی این سازند در منطقه مادآباد قابل شناسایی است. این ریزرخساره‌ها‌ احتمالاً در یک پلت‎فرم کربناته از نوع شلف رسوب کرده‌اند. نتایج مطالعات پتروگرافی نشان‌دهنده ترکیب کانی‌شناسی اولیه کلسیتی برای بخش‌های سنگ آهکی سازند قم در منطقه مادآباد می‌باشد. نتایج مطالعات ژئوشیمیایی (Na, Sr, Ca, Mg, Mn, Fe) نیز بیانگر ترکیب کانی‌شناسی اولیه کلسیتی در یک سیستم بسته دیاژنتیکی و با میزان پایین انحلال است. شواهد مذکور بیانگر نقش کلیدی‌تر شکستگی‌ها در مقایسه با فرآیندهای دیاژنزی و انحلال در بالا رفتن کیفیت مخزنی سازند قم در میدان‌های گازی ایران مرکزی (نظیر میدان‌های سراجه و البرز) است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

15 - مطالعه کانی‌شناسی اولیه کربنات‌های سازند قم با استفاده از مطالعات پتروگرافی و ژئوشیمیایی در برش کانسار سلستین مادآباد (جنوب زنجان)
مهسا نوری

سازند قم تنها مخزن گازی موجود در حوضه‌ رسوبی ایران مرکزی محسوب می‌شود. این سازند در بیشتر مناطق این حوضه با ناپيوستگي فرسایشی بر روي نهشته‌های سازند قرمز تحتاني قرار گرفته و به‌صورت هم‌شیب توسط سازند قرمز بالایی پوشیده شده است. نهشته‌های سازند قم در برش کانسار سلستین ما چکیده کامل

سازند قم تنها مخزن گازی موجود در حوضه‌ رسوبی ایران مرکزی محسوب می‌شود. این سازند در بیشتر مناطق این حوضه با ناپيوستگي فرسایشی بر روي نهشته‌های سازند قرمز تحتاني قرار گرفته و به‌صورت هم‌شیب توسط سازند قرمز بالایی پوشیده شده است. نهشته‌های سازند قم در برش کانسار سلستین مادآباد (جنوب زنجان) با 190 متر ستبرا عمدتاً شامل سنگ آهک‌های ضخیم‌لایه تا توده‌ای، سنگ‌آهک مارنی و مارن می‌باشد. پنج ریزرخساره‌ اصلی در بخش‌های سنگ آهکی این سازند در منطقه مادآباد قابل شناسایی است. این ریزرخساره‌ها‌ احتمالاً در یک پلت‎فرم کربناته از نوع شلف رسوب کرده‌اند. نتایج مطالعات پتروگرافی نشان‌دهنده ترکیب کانی‌شناسی اولیه کلسیتی برای بخش‌های سنگ آهکی سازند قم در منطقه مادآباد می‌باشد. نتایج مطالعات ژئوشیمیایی (Na, Sr, Ca, Mg, Mn, Fe) نیز بیانگر ترکیب کانی‌شناسی اولیه کلسیتی در یک سیستم بسته دیاژنتیکی و با میزان پایین انحلال است. شواهد مذکور بیانگر نقش کلیدی‌تر شکستگی‌ها در مقایسه با فرآیندهای دیاژنزی و انحلال در بالا رفتن کیفیت مخزنی سازند قم در میدان‌های گازی ایران مرکزی (نظیر میدان‌های سراجه و البرز) است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

16 - مطالعه کانی‌شناسی اولیه کربنات‌های سازند قم با استفاده از مطالعات پتروگرافی و ژئوشیمیایی در برش کانسار سلستین مادآباد (جنوب زنجان)
مهسا نوری افشین زهدی حسین کوهستانی قاسم نباتیان میر علی اصغر مختاری

سازند قم تنها مخزن گازی موجود در حوضه‌ رسوبی ایران مرکزی محسوب می‌شود. این سازند در بیشتر مناطق این حوضه با ناپيوستگي فرسایشی بر روي نهشته‌های سازند قرمز تحتاني قرار گرفته و به‌صورت هم‌شیب توسط سازند قرمز بالایی پوشیده شده است. نهشته‌های سازند قم در برش کانسار سلستین ما چکیده کامل

سازند قم تنها مخزن گازی موجود در حوضه‌ رسوبی ایران مرکزی محسوب می‌شود. این سازند در بیشتر مناطق این حوضه با ناپيوستگي فرسایشی بر روي نهشته‌های سازند قرمز تحتاني قرار گرفته و به‌صورت هم‌شیب توسط سازند قرمز بالایی پوشیده شده است. نهشته‌های سازند قم در برش کانسار سلستین مادآباد (جنوب زنجان) با 190 متر ستبرا عمدتاً شامل سنگ آهک‌های ضخیم‌لایه تا توده‌ای، سنگ‌آهک مارنی و مارن می‌باشد. پنج ریزرخساره‌ اصلی در بخش‌های سنگ آهکی این سازند در منطقه مادآباد قابل شناسایی است. این ریزرخساره‌ها‌ احتمالاً در یک پلت‎فرم کربناته از نوع شلف رسوب کرده‌اند. نتایج مطالعات پتروگرافی نشان‌دهنده ترکیب کانی‌شناسی اولیه کلسیتی برای بخش‌های سنگ آهکی سازند قم در منطقه مادآباد می‌باشد. نتایج مطالعات ژئوشیمیایی (Na, Sr, Ca, Mg, Mn, Fe) نیز بیانگر ترکیب کانی‌شناسی اولیه کلسیتی در یک سیستم بسته دیاژنتیکی و با میزان پایین انحلال است. شواهد مذکور بیانگر نقش کلیدی‌تر شکستگی‌ها در مقایسه با فرآیندهای دیاژنزی و انحلال در بالا رفتن کیفیت مخزنی سازند قم در میدان‌های گازی ایران مرکزی (نظیر میدان‌های سراجه و البرز) است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

17 - مطالعه کانی‌شناسی اولیه کربنات‌های سازند قم با استفاده از مطالعات پتروگرافمطالعه کانی‌شناسی اولیه کربنات‌های سازند قم با استفاده از مطالعات پتروگرافی و ژئوشیمیایی در برش کانسار سلستین مادآباد (جنوب زنجان)ی و ژئوشیمیایی در برش کانسار سلستین مادآباد (جنوب زنجان)
مهسا نوری افشین زهدی حسین کوهستانی قاسم نباتیان میرعلی ‌اصغر مختاری

سازند قم تنها مخزن گازی موجود در حوضه‌ رسوبی ایران مرکزی محسوب می‌شود. این سازند در بیشتر مناطق این حوضه با ناپيوستگي فرسایشی بر روي نهشته‌های سازند قرمز تحتاني قرار گرفته و به‌صورت هم‌شیب توسط سازند قرمز بالایی پوشیده شده است. نهشته‌های سازند قم در برش کانسار سلستین ما چکیده کامل

سازند قم تنها مخزن گازی موجود در حوضه‌ رسوبی ایران مرکزی محسوب می‌شود. این سازند در بیشتر مناطق این حوضه با ناپيوستگي فرسایشی بر روي نهشته‌های سازند قرمز تحتاني قرار گرفته و به‌صورت هم‌شیب توسط سازند قرمز بالایی پوشیده شده است. نهشته‌های سازند قم در برش کانسار سلستین مادآباد (جنوب زنجان) با 190 متر ستبرا عمدتاً شامل سنگ آهک‌های ضخیم‌لایه تا توده‌ای، سنگ‌آهک مارنی و مارن می‌باشد. پنج ریزرخساره‌ اصلی در بخش‌های سنگ آهکی این سازند در منطقه مادآباد قابل شناسایی است. این ریزرخساره‌ها‌ احتمالاً در یک پلت‎فرم کربناته از نوع شلف رسوب کرده‌اند. نتایج مطالعات پتروگرافی نشان‌دهنده ترکیب کانی‌شناسی اولیه کلسیتی برای بخش‌های سنگ آهکی سازند قم در منطقه مادآباد می‌باشد. نتایج مطالعات ژئوشیمیایی (Na, Sr, Ca, Mg, Mn, Fe) نیز بیانگر ترکیب کانی‌شناسی اولیه کلسیتی در یک سیستم بسته دیاژنتیکی و با میزان پایین انحلال است. شواهد مذکور بیانگر نقش کلیدی‌تر شکستگی‌ها در مقایسه با فرآیندهای دیاژنزی و انحلال در بالا رفتن کیفیت مخزنی سازند قم در میدان‌های گازی ایران مرکزی (نظیر میدان‌های سراجه و البرز) است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

18 - اثر بارش و لیتولوژی در هیدروشیمی چشمه¬های کارستی استان خراسان شمالی
فاطمه باقری غلامحسین کرمی رحیم باقری جواد مشکینی

آبخوان‌های کارستی به‌عنوان مهم‌ترین منبع آب شرب و کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک محسوب می شود. شناخت رفتار هیدروژئولوژیکی این چشمه ها و ردیابی کیفی این منابع آبی، اولین مرحله در جهت مدیریت بهتر آنها می باشد. در منطقه مورد مطالعه واقع در استان خراسان شمالی، رخنمون گسترد چکیده کامل

آبخوان‌های کارستی به‌عنوان مهم‌ترین منبع آب شرب و کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک محسوب می شود. شناخت رفتار هیدروژئولوژیکی این چشمه ها و ردیابی کیفی این منابع آبی، اولین مرحله در جهت مدیریت بهتر آنها می باشد. در منطقه مورد مطالعه واقع در استان خراسان شمالی، رخنمون گسترده ای از آهک های کارستی سازند تیرگان وجود دارد. در این منطقه تعداد معدودی چشمه کارستی با دبی بین 50 تا 500 لیتربرثانیه وجود دارد. منطقه تغذیه این چشمه ها از لحاظ ارتفاع، اندازه حوضه آبگیر، ضخامت اپی کارست و درجه کارستی شدن متفاوت می باشند. در این مطالعه سری زمانی و تغییرات مکانی هیدروژئوشیمیایی در 5 چشمه ارناوه، رزقانه، اسطرخی، قردانلو و سرانی و سه ایستگاه بارش و همچنین تاثیر بارش و لیتولوژی بر شیمی آب چشمه های کارستی برای یک دوره یک‌ساله بررسی شده است. ترکیب بارش ها دارای رخساره Ca-SO4-Cl و Ca-HCO3 بوده که این ترکیب توسط فرآیند انحلال در طول جریان آب زیرزمینی به آبخوان کارستی تغییر کرده و Ca-Mg-HCO3 شده است. قسمت عمده تغذیه در اثر بارش های زمستانه و به‌صورت برف صورت می گیرد. میانگین هدایت الکتریکی بارش‌ها از 70 در ایستگاه نامانلو تا 100 و 150 میکروموس بر سانتی‌متر به ترتیب در ایستگاه اسطرخی و قلعه بربر متغیر است. بارش های تابستانه منشا گرفته از سمت غرب به دلیل تماس بیشتر با ذرات معلق در مناطق کویری ایران، دارای مقادیر هدایت الکتریکی بیشتری نسبت به بارش‌های زمستانه نشات گرفته از جبهه شمالی کشور هستند. به‌طورکلی در اکثر چشمه های کارستی مورد مطالعه، تغییرات مقدار دبی در طول زمان به‌جز در چشمه های سرانی و اسطرخی، وجود ندارد. ترکیب هیدروشیمیایی چشمه های سرانی و قوردانلو و اسطرخی که در ارتفاع بالاتری قرار دارند و عمده تغذیه آن ها از طریق برف صورت می-گیرد، بیشتر تحت تاثیر ترکیب هیدروشیمیایی بارش ها می باشند، درصورتی‌که چشمه ارناوه و رزقانه با توجه به یکسان بودن ترکیب بارش در این منطقه، دارای هدایت الکتریکی بالاتری بوده که به دلیل وجود پوشش خاک در حوضه آبگیر این چشمه ها، انحلال کانی های رسی و جریان افشان آن ها بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

19 - نقش کنترل‌کننده‌های ساختاری در هیدروژئوشیمی چشمه¬های تراورتن ساز منطقه آذرشهر، شمالغرب ایران
کریم تقی پور محمد مهدی خطیب محمودرضا هیهات عبدالرضا واعظی هیر اسماعیل شبانیان

نهشته های تراورتن منطقه آذرشهر، واقع در شمالغرب ایران، یکی از مجموعه های منحصربه‌فرد تراورتن در دنیا می-باشد. فرایند نهشت تراورتن در حال حاضر نیز در تعدادی از چشمه‌های فعال تراورتن ساز ادامه دارد. در این پژوهش با تلفیق داده های ساختاری و تکتونیکی، مطالعات ژئوفیزیکی و مط چکیده کامل

نهشته های تراورتن منطقه آذرشهر، واقع در شمالغرب ایران، یکی از مجموعه های منحصربه‌فرد تراورتن در دنیا می-باشد. فرایند نهشت تراورتن در حال حاضر نیز در تعدادی از چشمه‌های فعال تراورتن ساز ادامه دارد. در این پژوهش با تلفیق داده های ساختاری و تکتونیکی، مطالعات ژئوفیزیکی و مطالعات هیدروژئوشیمیایی به مطالعه منشا آب و جایگاه چشمه های فعال تراورتن ساز پرداخته شد. نتایج حاصل از اندازه‌گیری‌های برجا و تیپ تراورتن ها نشان داد که این چشمه ها از نوع ترموژن و با منشا هیدروترمال هستند. بررسی دیاگرام های هیدروژئوشیمیایی و نسبت های یونی نشان داد که تیپ آب چشمه ها از نوع کربناته کلسیک می باشد که در اثر اختلاط با آب های شور، میزان یون سدیم و کلر افزایش یافته است. مجاورت این نهشته ها با دریاچه ارومیه و بررسی نتایج حاصل از مطالعات ژئوفیزیک نشان داد که منشا این آب های شور، آب دریاچه ارومیه و یا شورابه های مرتبط با آن می باشد که از طریق سیستم های شکستگی هدایت شده و در پهنه های کششی بین گسل ها با سیالات هیدروترمال اشباع از بی کربنات اختلاط یافته اند. این پدیده نشان می دهد که هیدروژئوشیمی چشمه های مزبور تحت تاثیر آب دریاچه ارومیه و یا شورابه های مرتبط با آن در قاعده تراورتن ها می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

20 - جداسازي آنومالي‌هاي ژئوشيميايي از زمينه با استفاده از روش فرکتالي عيار-تعداد در محدوده وشنوه (جنوب قم)
زهرا محمدي اصل عبدالله سعيدي مهران آرین علي سلگي طاهر فرهادي نژاد

20.1001.1.17357128.1399.14.53.2.9

در اين پژوهش به‌منظور مطالعات اكتشافات ناحيه‌اي از روش فركتالي عيار–تعداد استفاده شده است و آنومالی‌هاي عناصر مس، سرب و روي بررسي شد. به اين منظور 800 نمونه از رسوبات آبراهه‌اي، برگه‌هاي زمين‌شناسي 1:100000 كهك و آران مورد استفاده قرار گرفت و نقشه آنومالی‌هاي اين عناصر چکیده کامل

در اين پژوهش به‌منظور مطالعات اكتشافات ناحيه‌اي از روش فركتالي عيار–تعداد استفاده شده است و آنومالی‌هاي عناصر مس، سرب و روي بررسي شد. به اين منظور 800 نمونه از رسوبات آبراهه‌اي، برگه‌هاي زمين‌شناسي 1:100000 كهك و آران مورد استفاده قرار گرفت و نقشه آنومالی‌هاي اين عناصر رسم شد. نتايج حاصل نشان مي‌دهد، که مناطق دارای آنومالی‌های شدید مس در بخش‌های شمالي، مركزي، جنوبي و باختر منطقه گسترش دارند، شديدترين آنومالی‌هاي سرب در بخش باختر منطقه جاي گرفته است. آنومالی‌های شدید به‌دست‌آمده عنصر روي در بخش‌های مرکز، جنوب و باختر منطقه جاي گرفته‌اند. این آنومالی‌ها بر واحدهاي سنگ‌شناسي گدازه‌هاي آندزيتی- بازالتی، برش‌هاي ولکانيکي، توف‌ها، داسیت‌ها و توده‌های کوچک مقیاس کوارتزهاي ديوريتي و کوارتزهاي مونزونيتي منطبق هستند. نقشه به‌دست‌آمده از ترکیب نقشه آنومالی‌ها و گسله‌هاي منطقه نشان می دهد که آنومالی‌ها در پهنه گسله‌ها و نقاط برخورد گسله‌ها دارای غلظت بیشتری هستند و گسله‌ها نقش اساسي در كاني‌زايي دارند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

21 - هیدروژئوشیمی رودخانه گرگانرود در محدوده شهر گنبدکاووس، استان گلستان
عباس تیموری گیتی فرقانی تهرانی هادی جعفری عبدالرضا کابلی

رودخانه‌ها از منابع اصلی تأمین آب برای مصارف شرب و کشاورزی هستند و ارزیابی کیفیت آنها بسیار حائز اهمیت است. هدف از این مطالعه، تعیین فرآیندهای طبیعی و انسانی مؤثر بر کیفیت آب رودخانه گرگانرود و شاخه های فرعی آن در محدوده شهر گنبدکاووس می‌باشد. رودخانه گرگانرود بزرگترین چکیده کامل

رودخانه‌ها از منابع اصلی تأمین آب برای مصارف شرب و کشاورزی هستند و ارزیابی کیفیت آنها بسیار حائز اهمیت است. هدف از این مطالعه، تعیین فرآیندهای طبیعی و انسانی مؤثر بر کیفیت آب رودخانه گرگانرود و شاخه های فرعی آن در محدوده شهر گنبدکاووس می‌باشد. رودخانه گرگانرود بزرگترین رودخانه در استان گلستان (شمال شرق ایران) است. در طی سال‌های گذشته این رودخانه دریافت‌کننده فاضلاب‌های مختلف شهری، کشاورزی و صنعتی به‌ویژه در محدوده شهر گنبدکاووس بوده است. به‌منظور ارزیابی کیفیت شیمیایی آب رودخانه گرگانرود و بررسی عوامل مؤثر بر ویژگی‌های کیفی در محدودۀ مورد مطالعه، 37 نمونه آب و 6 نمونه فاضلاب برداشت شد و پارامترهای فیزیکوشیمیایی و غلظت یون‌های اصلی اندازه‌گیری گردید. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، pH و EC نمونه‌های آب در محدوده شهر در اثر تخلیه رواناب‌های شهری و یا ورود شاخه‌های فرعی، که pH و EC پایین‌تری نسبت به شاخه اصلی دارند، کاهش می‌یابد. به دلیل رخداد فرآیند نیترات‌زدایی، غلظت نیترات در نمونه‌های محدوده شهر نسبت به سایر نمونه‌ها پایین‌تر است. تیپ اغلب نمونه‌های آب رودخانه گرگانرود و شاخه‌های فرعی به ترتیب سولفاته سدیک و بی‌کربناته سدیک می‌باشد. با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، اتصال شاخه‌های فرعی باعث بهبود کیفیت آب رودخانه برای مصارف شرب و کشاورزی شده است. در طی مسیر رودخانه، فرآیندهای طبیعی شامل انحلال کانی‌ها (هالیت، ژیپس و انیدریت) و تبادل یونی، و نیز فعالیت انسان (تخلیه پساب‌های کشاورزی و شهری) باعث افت کیفیت آب رودخانه شده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

22 - ژئوشیمی و پترولوژی ریولیت‌های قره‌داش شاهین‌دژ- شمال‌غرب ایران: بررسی خصوصیات ژئوشیمیایی ولکانیسم پس از برخوردی
معصومه آهنگری معصومه نظری محسن موذن

20.1001.1.17357128.1399.14.56.4.7

ریولیت‌های قره‌داش شاهین‌دژ از نوع ریولیت‌های پرآلومینوس با مقدار SiO2 و K2O بالا هستند. این سنگ‌ها از درشت بلور‌های کوارتز، فلدسپار پتاسیم به همراه مقادیر اندک پلاژیوکلاز در زمینه‌ای ریزدانه و غنی از فلدسپارهای پتاسیم تشکیل یافته‌اند. از لحاظ ژئوشیمیایی این سنگ‌ها از L چکیده کامل

ریولیت‌های قره‌داش شاهین‌دژ از نوع ریولیت‌های پرآلومینوس با مقدار SiO2 و K2O بالا هستند. این سنگ‌ها از درشت بلور‌های کوارتز، فلدسپار پتاسیم به همراه مقادیر اندک پلاژیوکلاز در زمینه‌ای ریزدانه و غنی از فلدسپارهای پتاسیم تشکیل یافته‌اند. از لحاظ ژئوشیمیایی این سنگ‌ها از LREEها و LILEها غنی شده هستند و در مقابل مقدار HREEها و HFSEها تهی‌شدگی نشان می‌دهد. بررسی روابط صحرایی، بافتی و سنگ‌شناسی به همراه ویژگی‌های ژئوشیمیایی سنگ کل نشان می‌دهند ماگمای به‌وجود آورنده ریولیت‌های قره‌داش دارای منشأ پوسته‌ای است که بواسطه تفریق بلوری (پلاژیوکلاز و تیتانومگنتیت) ترکیب آن دستخوش تغییر شده است. آنومالی منفی Eu، Sr و Ti در نمودارهای چند عنصری بیانگر تفریق بلوری است. ویژگی‌های ژئوشیمیایی ریولیت‌های قره‌داش مانند مقادیر نسبت‌های Rb/Nb، K/Rb، Rb/Sr، Rb/Ba و Ga/Al مشابه با گرانیت‌ها/ ریولیت‌های A-Type در محیط‌های پس از برخوردی هستند. با در نظر گرفتن سن پرکامبرین برای این توده، به احتمال زیاد فازهای کششی بعد از بسته شدن اقیانوس پروتوتتیس عامل تشکیل این توده بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

23 - تحلیل پتانسیل کانیزایی با استفاده از روش تحلیل فاکتوری مرحلهای (SFA) در گستره خوشنامه، هشجین، استان اردبیل
سمیرا حسین پور نجاتی کمال سیاه چشم سید غفور علوی پویا زرگری

20.1001.1.17357128.1400.15.57.8.0

پهنه دگرسان شده خوشنامه، در 20 کیلومتری جنوب خلخال و در منطقه فلززایی هشجین واقع شده است. تزریق نفوذیهای گرانودیوریتی الیگوسن به درون سنگ‌های تراکی بازالت، آندزیتی و آذرآواری ائوسن سبب ایجاد دگرسانی گرمابی گسترده سریسیتی، آرژیلیک، سیلیسی، کلریتی و اکسید‌های آهن در غرب چ چکیده کامل

پهنه دگرسان شده خوشنامه، در 20 کیلومتری جنوب خلخال و در منطقه فلززایی هشجین واقع شده است. تزریق نفوذیهای گرانودیوریتی الیگوسن به درون سنگ‌های تراکی بازالت، آندزیتی و آذرآواری ائوسن سبب ایجاد دگرسانی گرمابی گسترده سریسیتی، آرژیلیک، سیلیسی، کلریتی و اکسید‌های آهن در غرب چنار، محمودآباد، شرق خوشنامه و رخداد کانی‌زایی چند فلزی سنجده، شالولی و امّآباد در این مناطق شده است. نقطه عطف این پژوهش بررسی قابلیت روش آنالیز فاکتوری مرحله‌ای (SFA) برای بارزسازی آنومالی‌های ژئوشیمیایی واقعی موجود در منطقه است. ازآنجایی‌که مقدار تمرکز عناصر غیرمرتبط با کانی‌سازی، تاثیر منفی بر امتیازات فاکتوری عناصر دارند بنابراین تعداد فاکتورها را کاهش دادیم تا شدت آنومالی افزایش یابد. برای رسیدن به این هدف در مرحله اول از نه فاکتور محاسبه شده، عناصر غیر معرف، مزاحم و عناصری که در هیچ‌یک از فاکتورها مشارکت نداشتند، شناسایی و از مجموعه داده‌ها حذف شده و تحلیل فاکتوری بار دیگر اعمال شد. پس از اعمال سه مرحله تحلیل روی داده‌ها، مؤثرترین فاکتورهای پیشگو و مهم کانی‌سازی مورد استنتاج قرار گرفته و در نتیجه تعداد فاکتورها به پنج مورد کاهش یافت. استفاده از این روش موجب افزایش شدت و تعداد آنومالی‌های ممکن و احتمالی و در نتیجه افزایش موفقیت اکتشاف در قیاس با روش آنالیز فاکتوری معمولی شده است. از اینرو آنومالی احتمالی کانی‌زایی عناصر فلزی Ba، Sn، Pb و Mo از فاکتور اول و عناصر As، Cd و Sb از فاکتور چهارم در این گستره پیش‌بینی و معرفی می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

24 - متاپلیت‌های گرمیچای، شمال غرب ایران: شیمی سنگ کل، زادگاه رسوبی و شرایط دگرگونی
امیر محامد محسن موءید منیر مجرد

20.1001.1.17357128.1400.15.57.4.6

به‌منظور بررسی زادگاه رسوبی و شرایط دگرگونی متاپلیت‌های گرمیچای واقع در شمال شهرستان میانه (شمال غرب ایران) شیمی سنگ کل این مجموعه مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی‌های پتروفابریک حاکی از شکل‌گیری هم‌زمان با تکتونیک پورفیروبلاست‌های کردیریت (دگرگونی ناحیهای) در این سنگ‌ه چکیده کامل

به‌منظور بررسی زادگاه رسوبی و شرایط دگرگونی متاپلیت‌های گرمیچای واقع در شمال شهرستان میانه (شمال غرب ایران) شیمی سنگ کل این مجموعه مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی‌های پتروفابریک حاکی از شکل‌گیری هم‌زمان با تکتونیک پورفیروبلاست‌های کردیریت (دگرگونی ناحیهای) در این سنگ‌ها است. همچنین ساختارهای برشی C' ویژگی بارز بافتی میباشد. دو فاز دگرگونی ناحیهای (RMP1 و RMP2)، یک فاز دگرگونی مجاورتی (CM) و دو فاز دگرشکلی (D1 و D2) شناسایی شدهاند. ژئوشیمی عناصر اصلی حاکی از سنگ مادر شیلی و گریوکی برای متاپلیت‌های است. بر اساس عناصر اصلی، واسطه و کمیاب (K2O، TiO2، Zr، Ni و Ti) سنگ آذرین مولد این رسوبات دارای سرشت آندزیتی و داسیتی / ریوداسیتی بوده است. درجه دگرسانی شیمیایی (CIA و CIW) سنگ آذرین اولیه متوسط بوده است. همچنین برمبنای اکسید عناصر اصلی محیط تکتونیکی تشکیل رسوب، حاشیه فعال قارهای شناسایی شده است. متاپلیت‌های گرمیچای در مقایسه با PAAS و UCC غنی از Cs، La و Ce و تهی از Sr، Nb و Ta میباشند. نمونههای معرف در نمودارهای سازگاری در داخل مثلث‌های پاراژنتیک قرار میگیرند که حاکی از تعادلی بودن آنها است. بر اساس مقاطع ترکیبی استاندارد برای متاپلیت‌های بازه دمایی و فشاری تشکیل درجه بالاترین پاراژنز به ترتیب 535 تا 635 درجه سانتیگراد و یک تا سه کیلو بار بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

25 - تجزیه و تحلیل ¬ویژگی¬های ژئوشیمیایی رسوبات غبار ریزشی شهر سبزوار با استفاده از تله رسوب¬گیر MDCO
آرش امینی بهنام شفیعی

20.1001.1.17357128.1401.16.63.1.2

گرد و غبار یکی از پدیده های جوی است که آثار و پیامدهای زیست محیطی نامطلوبی برجای می گذارد. برای بررسی غبار ریزشی شهر سبزوار، در سال 1390 و درانتهای چهار فصل، نمونه ها در ایستگاه های شانزده گانه ی منتخب در پشت بام منازل مسکونی یا ساختمان های اداری و بر مبنای جهت های جغر چکیده کامل

گرد و غبار یکی از پدیده های جوی است که آثار و پیامدهای زیست محیطی نامطلوبی برجای می گذارد. برای بررسی غبار ریزشی شهر سبزوار، در سال 1390 و درانتهای چهار فصل، نمونه ها در ایستگاه های شانزده گانه ی منتخب در پشت بام منازل مسکونی یا ساختمان های اداری و بر مبنای جهت های جغرافیایی اصلی و فرعی جمع-آوری شده و با ترازوی با دقت 0001/0 توزین گردیدند. اکسیدهای اصلی و عناصر فرعی ریزگردها با استفاده از روش جذب اتمی وطیف سنجی پلاسمای جفت شده القایی برای مطالعات ژئوشیمیایی با توجه به حجم غبار جمع شده و اهمیت نمونه ها، مشخص و اندازه گیری شدند. نتایج به‌دست آمده نشان داد که بیشترین حجم غبار ریزشی در سبزوار مربوط به فصل بهار است در حالیکه غلظت و تراکم اغلب عناصر آلاینده در فصل پاییز بیشتر است. از نظر آلودگی، عناصر کادمیوم و روی با قرار گرفتن در محدوده آلودگی شدید و ضریب آلودگی بسیار بالا و قابل توجه در غبارریزشی شهر سبزوار در درجه اول اهمیت قرار دارند. عناصر کروم و نیکل با قرار گرفتن در محدوده آلودگی متوسط و ضریب آلودگی قابل توجه دردرجه بعدی اهمیت هستند. در شرایط فعلی، آلودگی عناصر آلاینده مانند مس، سرب و آرسنیک در ریزگردهای شهر سبزوار بحرانی و نگران کننده نیست. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

26 - جدایش ناهنجاری‌های ژئوشیمیایی طلا-مس به روش‌ فرکتال عیار-تعداد (C-N) در گستره قلعه¬دار، جنوب شرق نایین
بهنام قلی پور علی کنعانیان شجاع‌الدین نیرومند امین طرهانی مهرداد فردوسی راشد

20.1001.1.17357128.1401.16.61.1.8

در اين مقاله به منظور مطالعات اکتشاف ناحیه‌ای و جدایش ناهنجاری ژئوشیمیایی از زمینه از روش فرکتالی عیار-تعداد استفاده شده است. ناهنجاری‌های عناصر شاخص شامل طلا، آرسنیک، نقره، مس، آنتیموان، سرب، روی و مولیبدن در گستره اکتشافی قلعه‌دار (استان اصفهان) بررسی شده است. بدین من چکیده کامل

در اين مقاله به منظور مطالعات اکتشاف ناحیه‌ای و جدایش ناهنجاری ژئوشیمیایی از زمینه از روش فرکتالی عیار-تعداد استفاده شده است. ناهنجاری‌های عناصر شاخص شامل طلا، آرسنیک، نقره، مس، آنتیموان، سرب، روی و مولیبدن در گستره اکتشافی قلعه‌دار (استان اصفهان) بررسی شده است. بدین منظور 336 نمونه از واحدهای سنگی گستره به روش ICP-MSمورد تجزیه شیمیایی قرار گرفت. سپس داده‌های حاصل از آنالیز شیمیایی پس از جایگزینی داده‌های سنسورد برای پردازش دسته‌بندی و آماده‌سازی شدند. با استفاده از روش فرکتالی عیار- تعداد نا‌هنجاری‌های عناصر در این گستره شناسایی و نقشه‌های ناهنجاری‌ها رسم شد. نتایج مطالعات ژئوشیمی در گستره نشان داد، ناهنجاری‌های ژئوشیمیایی مختلف از عناصر Au, Mo, Cu, As, Sb, Pb, Zn ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با هاله‌های دگرسانی و توده‌های نیمه عمیق دارد. همچنین این مطالعات منجر به تشخیص یک سامانه ژئوشیمیایی شد. پس از رسم نقشه‌های ژئوشیمی و مشخص کردن مناطق ناهنجار، تلفیق و انطباق نا هنجاری عناصر مختلف با یکدیگر انجام شد و در نهایت، منطقه‌بندی از عناصر صورت پذیرفت. به ترتیب منطقه‌بندی از مرکز به سمت خارج سیستم شامل ناهنجاری‌های مولیبدن (Mo)، مس-مولیبدن (Cu+Mo)، سرب-روی (Pb+Zn) و در نهایت ناهنجاری طلا-آرسنیک (As+Au) نیز که در حاشیه سیستم قرار می‌گیرد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

27 - ویژگی‌های کانی‌شناسی، شیمی کانی‌ها و میانبارهای سیال کانسار اسکارن آهن معدن‌جو، ناحیه معدنی سنگان، شمال‌شرق ایران
مریم فتوت جامی مسعود علی‌پوراصل

20.1001.1.17357128.1401.16.62.3.2

گستره آهن معدن جو، از آنومالی های شرقی مجموعه‌ی کانسارهای سنگ آهن در ناحیه‌ی معدنی سنگان است. این پهنه در انتهای بخش شرقی کمان آتشفشانی- نفوذی سنوزوئیک البرز واقع است. زمین شناسی پهنه شامل ماسه‌سنگ شیلی، مادستون آهکی و ماسه سنگ های ژوراسیک، سنگ آهک میکرواسپارایتی تا اسپ چکیده کامل

گستره آهن معدن جو، از آنومالی های شرقی مجموعه‌ی کانسارهای سنگ آهن در ناحیه‌ی معدنی سنگان است. این پهنه در انتهای بخش شرقی کمان آتشفشانی- نفوذی سنوزوئیک البرز واقع است. زمین شناسی پهنه شامل ماسه‌سنگ شیلی، مادستون آهکی و ماسه سنگ های ژوراسیک، سنگ آهک میکرواسپارایتی تا اسپارایتی و سنگ-آهک دولومیتی کرتاسه بالاییو توالی‌های توفی و گدازه‌ای ائوسن بالایی و سنگ‌های اسکارنی ائوسن میانیو رسوبات کواترنری است. مهم‌ترین رخداد در پهنه معدن‌جو نفوذ سیال‌های آهن‌دار در سازندهای تخریبی و کربناتی، اسکارن‌زایی و کانه‌زایی آهن است و با وجود منیتیت و کانی‌های کالک‌سیلیکاتی مشخص می‌شود. مناطق اسکارن بر اساس نوع و فراوانی کالک‌سیلیکات‌ها شامل الیوین- پیروکسن- گارنت اسکارن، گارنت- پیروکسن اسکارن، گارنت اسکارن، پیروکسن- ولاستونیت- منیتیت اسکارن، منیتیت اسکارن، فلوگوپیت اسکارن، ترمولیت- اکتینولیت اسکارنو اپیدوت اسکارن است. کانه‌زایی آهن به صورت توده ای، نواری، رگه- رگچه ای، برشیو دانه پراکنده بیشتر در سنگ‌آهک و دولومیت کرتاسه بالایی و در امتداد گستره گسلی با روند شمال‌شرق- جنوب‌غرب رخ داده است. منیتیت کانه اصلی است و با پیریت، کالکوپیریت، پیروتیتو کانی‌های ثانویه آهن همراهی می‌شود. ترکیب گارنت‌های معدن جو از نوع آندرادیت- گروسولار (بیشتر آندرادیت)، پیروکسن‌ها از نوع دیوپسید- هدنبرگیت (بیشتر دیوپسید)و الیوین‌ها از نوع فورستریت است. مطالعه دما- فشارسنجی بر اساس شیمی پیروکسن، دمای تبلور پیروکسن ها ی پهنه را بین 458 تا 689 درجه سانتی گراد، فشار 21/2 کیلوبارو عمق تبلور از یک تا 5/2 کیلومتر مشخص می‌کند. مطالعه میانبارهای سیال سه مرحله پاراژنتیک اصلی را در تشکیل اسکارن و نهشت مواد معدنی، در کانسار معدن‌جو مشخص می‌کند: 1) مرحله پیش‌رونده با تشکیل پیروکسن و گارنت‌های پیش‌رونده در دمای 330 تا 410 درجه سانتی‌گراد با شوری سیال بین 33 تا 58 درصد وزنی معادل نمکNaCl ، 2) مرحله پس‌رونده با پیدایش گارنت‌های تاخیری، ترمولیت- اکتینولیت و کلسیت مرحله تاخیری در دمای 120 تا 300 درجه سانتی‌گراد با شوری سیال 16 تا 49 درصد وزنی معادلNaCl و 3) مرحله پس از کانه‌زائی با رگه‌های کلسیت و بندرت کوارتز که در دمای 95 تا 190 درجه سانتی‌گراد با دامنه شوری 2 تا 15 درصد وزنی معادل NaCl بوجود آمده است. آمیختگی سیال‌ها، جوشش، رقیق شدگی با آب‌های جوی و کاهش دما مکانیسم احتمالی برای تشکیل کانسنگ‌های آهن می‌باشد. در نهایت، کانه‌زایی آهن معدن جو بعنوان کانسار آهن اگزواسکارن منیزیمی معرفی می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

28 - تاثیر برداشت از چاه‌های عمیق و نیمه‌عمیق بر روی افت سطح‌ایستابی و پارامترهای کیفی آب‌زیرزمینی در دشت‌گرگان
مریم پاکدل مجتبی قره محمودلو نادر جندقی ابوالحسن فتح‌آبادی یعقوب نیک قوجق

20.1001.1.17357128.1401.16.64.5.8

پژوهش حاضر به‌منظور بررسی تاثیر افزایش بی رویه حفر چاه های آب و در پی آن برداشت بیش از توان تجدیدشوندگی آبخوان دشت گرگان بر روی افت سطح آب زیرزمینی و برخی پارامترهای کیفی آب در یک دوره مشخص 30 ساله انجام‌ شد. بدین منظور روند تغییرات بارندگی، حفر چاه‌ها، نوسانات سطح آب، چکیده کامل

پژوهش حاضر به‌منظور بررسی تاثیر افزایش بی رویه حفر چاه های آب و در پی آن برداشت بیش از توان تجدیدشوندگی آبخوان دشت گرگان بر روی افت سطح آب زیرزمینی و برخی پارامترهای کیفی آب در یک دوره مشخص 30 ساله انجام‌ شد. بدین منظور روند تغییرات بارندگی، حفر چاه‌ها، نوسانات سطح آب، و همچنین برخی پارامترهای فیزیکوشیمیایی در دوره مورد مطالعه بررسی شد. برای بررسی وجود اختلاف آماری بین پارامترهای کمی و کیفی از آزمون تجزیه واریانس داده‌ها استفاده شد. تغییرات سالانه حفر چاه‌های مجاز و غیرمجاز استان نشان از یک روند افزایشی در تعداد چاه‌های حفر شده در دشت گرگان و در پی آن افزایش حجم آب برداشت‌شده از اوایل دهه ‌60 دارد. نتایج بررسی‎‌های آماری، نمودار میله‌ای تغییرات سالانه سطح آب‌زیرزمینی چاه‌های عمیق و نیمه عمیق و همچنین هیدروگراف‌های واحد آبخوان‌های عمیق و نیمه عمیق مورد مطالعه نشان از افت سطح آب زیرزمینی در هر دو آبخوان نیمه عمیق و عمیق در بازه زمانی مورد مطالعه دارد. با توجه به ثابت بودن میزان متوسط بارندگی سالانه در دوره آماری مورد مطالعه، حفر چاه‌های کم‌عمق و عمیق و در پی آن برداشت بی‌رویه از آبخوان‌های عمیق و نیمه عمیق محتمل‌ترین عامل اصلی در افت سطح آب‌های زیرزمینی در دشت مورد مطالعه می‌باشد. براساس نتایج آماری بین اکثر پارامترهای فیزیکوشیمیایی چاه‌های نیمه‌عمیق و عمیق در دو دوره قدیم و جدید اختلاف معنی‌داری مشاهده شد. اگرچه این تغییرات در چاه‌های نیمه عمیق بیشتر از چاه‌های عمیق می‌باشد. همچنین دو پارامترCl وNa که از عوامل اصلی شوری آب می‌باشند بیشترین تغییرات را دارند. نمودار‌های هیدروژئوشیمیایی مربوط به آبخوان‌های دشت نشان از افزایش مواد جامد محلول و همچنین تغییر تیپ و رخساره‌های هیدروشیمیایی آب زیرزمینی در دوره جدید دارد. اگرچه روند تغییرات در آبخوان کم‌عمق شدیدتر می‌باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

29 - زمین¬شناسی، ژئوشیمی و الگوی پراکندگی عناصر در زون¬های دگرسانی نقدوز- زایلیک، زون ماگمایی ارسباران
محمد¬رضا حسین¬زاده سجاد مغفوری محسن موءید زهرا هادوی چهاربرج نصیر عامل

20.1001.1.17357128.1402.17.65.5.7

منطقه مورد مطالعه در فاصله 25 کیلومتری جنوب شرقی اهر و 40 کیلومتری شمال غربی مشکین شهر و اطراف روستای نقدوز قرار گرفته است. دگرسانی گرمابی منجر به گسترش زون های آرژیلیک، آرژیلیک- سیلیسی، سیلیسی و پروپیلیتی در این منطقه شده است. بر اساس مطالعات پتروگرافی، نمونه ها ت چکیده کامل

منطقه مورد مطالعه در فاصله 25 کیلومتری جنوب شرقی اهر و 40 کیلومتری شمال غربی مشکین شهر و اطراف روستای نقدوز قرار گرفته است. دگرسانی گرمابی منجر به گسترش زون های آرژیلیک، آرژیلیک- سیلیسی، سیلیسی و پروپیلیتی در این منطقه شده است. بر اساس مطالعات پتروگرافی، نمونه ها ترکیبی در حد آندزیت-آندزیت بازالتی، داسیت، ریوداسیت، ریولیت و لیتیک توف داشته و اغلب دارای بافت های پورفیریک، گلومروپورفیریک، هیالومیکرولیتی و میکرولیتی پورفیریک می باشند. آنالیز XRD نمونه های دگرسان، کریستوبالیت، ناترولیت، کائولینیت، کوارتز، آلبیت، سانیدین و ارتوکلاز را به عنوان کانی های اصلی نشان می دهد. مطالعات ژئوشیمی نشان داد که سیال دگرسان کننده دارای منشأ گرمابی بوده و فرایندهای سوپرژن نیز نقش مهمی در ایجاد زون دگرسانی داشته است. در این بررسی، از روش عنصر بی تحرک، برای محاسبه تغییرات جرم و میزان انتقال عناصر نادر خاکی در طی فرایند دگرسانی گرمابی استفاده گردید. نسبت (Eu/Eu*) در نمونه های دگرسان بالاتر از نمونه تقریباً سالم است و نسبت (Ce/Ce*) برای نمونه نسبتاً سالم یک و بیشتر نمونه های دگرسان بزرگتر از یک است. نسبت (La/Yb)n نشان داد که تهی شدگی عناصر HREE نسبت به عناصر LREE در نمونه های دگرسان بیشتر از نمونه سالم است و غنی شدگی LREE نیز ممکن است باعث افزایش این نسبت شود. نسبت (La/Sm)n در نمونه های دگرسان بیشتر از نمونه سالم بوده که حاکی از تهی شدگی بیشتر عناصر MREE نسبت به LREE است. با توجه به نحوه توزیع عناصر نادر خاکی در منطقه دگرسان به نظر می رسد رفتار عناصر تحت تأثیر pH، تغییرات دما و فشار، Eh، جذب سطحی توسط رس ها و اکسید آهن و فراوانی لیگاندهای یونی قرار گرفته است. پرونده مقاله

آخرین شماره

شماره های پیشین

صفحات نشریه

مرور

فهرست مقالات ژئوشیمی