دیاژنز، میکروفاسیس و تعیین کانی¬شناسی اولیه کربنات¬های سازند آسماری در برش کوه ریگ
محورهای موضوعی :
امید کاک¬مم
1
حميد ميرمحمد صادقي
2
(دانشگاه صنعتي اصفهان)
کلید واژه: سازند آسماری ژئوشیمی کانی¬, شناسی اولیه فرایندهای دیاژنتیکی تاقدیس ریگ,
چکیده مقاله :
این مطالعه با هدف بررسی فرایندهای دیاژنتیکی، میکروفاسیس و دلایل ژئوشیمیایی تأییدکننده کانی شناسی اولیه نهشته های کربناته سازند آسماری به سن الیگو- میوسن در برش سطحی تاقدیس ریگ واقع در میدان نفتی کوه ریگ صورت گرفته است. در این منطقه سازند آسماری با 364 متر ضخامت به‌صورت یک توالی از سنگ های کربناته نازک، متوسط و ضخیم لایه تا توده ای بیرون‌زدگی پیدا کرده است. بر اساس بافت‌های رسوبی، مطالعات پتروگرافی و فوناهای موجود، 12 میکروفاسیس مختلف کربناته شناسایی شده است. این میکروفاسیس های کربناته در چهار زیرمحیط پهنه جزر و مدی، لاگون، سدی/ شول و زیرمحیط دریای باز تشکیل شده است. نبود نهشته‌های توربیدایتی، کمربند ریفی و تغییر تدریجی رخساره‌ها نشان می‌دهد که سازند آسماری در یک محیط رمپ کربناته تک شیب (هموکلینال) نهشته شده است. فرایندهای اصلی دیاژنتیکی شناسایی شده شامل دولومیتی-شدن، سیمانی شدن، میکرایتی شدن، انحلال، فشردگی و جانشینی می باشند. شواهد پتروگرافی و تغییرات عناصر اصلی و فرعی و مقایسه آن با محدوده هایی که توسط محققین مختلف برای کانی شناسی کلسیتی و آراگونیتی ارائه شده اند حاکی از کانی شناسی اولیه آراگونیتی برای کربنات های سازند آسماری است. نسبت Sr/Na بالا، کانی شناسی اولیه آراگونیتی را پیشنهاد می کند. تغییرات Sr و Na در مقابل Mn تبدیل کانی شناسی اولیه آراگونیتی به کلسیت طی دو مرحله ثبات دیاژنتیکی را تأیید می-کند. رسم تغییرات نسبت Sr/Ca در مقابل Mn نشان می دهد که سنگ آهک های آسماری تحت تأثیر دیاژنز متئوریکی در یک سیستم بسته تا نیمه بسته دیاژنتیکی قرار گرفته است.
The aim of this study is to recognize diagenetic processes, microfacies and geochemical evidence for original carbonate mineralogy of Oligocene- Miocene Asmari limestone deposited in the Rig anticline at Rig mountain oil field. In this area, the Asmari Formation with a thickness of 364 m have been exposed as a sequence of thin, medium, thick, and massive carbonate rocks. Twelve microfacies types have been distinguished on the basis of depositional textures, petrographic analysis and fauna. These carbonate microfacies belong to four major sub-environments including tidal flat, lagoon, bar/ shoal, and open marine. Absence of turbidite deposits, reefal belt and gradual changes in facies indicated that the Asmari Formation was deposited in a homoclinal carbonate ramp environment. The main diagenetic processes includes: dolomitization, cementation, micritization, dissolution, and compaction. Petrographic evidence and variation of major and minor element and compare this information with modern aragonite warm water and calcitic cool to cold temperate carbonate and originally aragonite mineralogy of Ordovician sub-tropical carbonate, the calcite mineralogy of Permian sub-polar cold water of Tasmania, the Upper Jurassic aragonite Mozduran limestone, the Ilam carbonate formation, and the Fahliyan Formation indicate that original carbonate mineralogy was aragonite in the Asmari Formation. High Sr/Na ratio suggests original aragonite mineralogy. Variation of Sr and Na values versus Mn confirm replacement of aragonite by calcite during the two stages of diagenetic stabilization. The bivariate plot of Sr/Ca versus Mn shows that Asmari limestone have been influenced by meteoric diagenesis in a closed to semi-closed diagenetic system.