سازند کُند به سن ائوسن پسین در برش ساران واقع در البرز مرکزی، دارای لیتولوژی کربناته، مارنی، آذرآواری و تبخیری است و مرز زیرین و بالایی آن به ترتیب با سازندهای کرج و سرخ پایینی ناپیوسته است. این برش در بخش قابلتوجهی از ضخامت خود دارای نهشتههای تبخیری است. براساس مطالع چکیده کامل
سازند کُند به سن ائوسن پسین در برش ساران واقع در البرز مرکزی، دارای لیتولوژی کربناته، مارنی، آذرآواری و تبخیری است و مرز زیرین و بالایی آن به ترتیب با سازندهای کرج و سرخ پایینی ناپیوسته است. این برش در بخش قابلتوجهی از ضخامت خود دارای نهشتههای تبخیری است. براساس مطالعات صحرایی، پتروگرافی و دادههای پراش پرتو ایکس، نهشتههای تبخیری سازند کُند بیشتر شامل کانیهای ژیپس، انیدریت، دولومیت، آهک و کوارتز هستند. مطالعات صحرایی و پتروگرافی نمونههای مورد مطالعه، حاکی از آن است که کانیهای ژیپس و انیدریت به سه شکل اولیه (نوع اول)، ثانویه (نوع دوم) و ترشیاری (نوع سوم) تشکیل شده و دولومیتها مرتبط با دیاژنز اولیه هستند. تبخیریهای اولیه شامل لامینهها و لایههایی از ژیپس میباشند و در محیط زیرآبی کمعمق (سالینا) بر اثر تبخیر تشکیل شدهاند. تبخیریهای ثانویه با بافت نودولی، ساخت اینترولیتیک و قفسمرغی، در مرحله تدفین کمعمق (سبخای ساحلی) نهشته شدهاند. در نهایت تبخیریهای نوع سوم با بافتهای آلاباسترین، پرفیروبلاستیک و ساتناسپار در نتیجه رخنمون یافتن تبخیریهای اولیه و ثانویه در شرایط متئوریک فرآتیک به وجود آمدهاند. فراوانی کانیهای تبخیری در برش ساران، به همراه شواهد دیگر در این نهشتهها، بیانکننده گسترش شرایط آب و هوایی گرم و خشک در زمان تشکیل سازند کُند است. با توجه به لایهای بودن رسوبات تبخیری سازند کُند در برش ساران، و همراهی آنها با رخسارههای کمعمق دریایی و وجود ضخامت قابل توجه نهشتههای آذرآواری سازند کرج در زیر این نهشتهها، میتوان منبع یون لازم را برای نهشت این واحدهای تبخیری، آب دریای ائوسن و همچنین مهاجرت یونها از توفهای قدیمیتر پیشنهاد کرد.
پرونده مقاله