بیلان هیدروژئولوژیکی تالاب برم¬شور در شهرستان هفتکل، استان خوزستان
محورهای موضوعی :فرزاد اکبری 1 , رحیم باقری 2 , آرش ندری 3
1 - دانشگاه صنعتی شاهرود،
2 - صنعتی شاهرود
3 - دانشگاه شهید چمران اهواز
کلید واژه: تالاب برم¬, شور هیدروژئولوژی بیلان آبی کارست گچی,
چکیده مقاله :
تالاب ها مهم ترين و درعین‌حال آسيب پذيرترين منابع زيست محيطي جهان محسوب مي شوند. اين اكوسيستم های آبي از لحاظ ذخيره-سازي آب براي كشاورزي، تغذيه چشمه ها و آب هاي زيرزميني و از دیدگاه اکولوژی از اهميت بالایی برخوردار مي باشند. بنابراین جهت حفظ و پایداری تالاب ها، مدیریت صحیح و اصولی آنها اهمیت داشته و نیاز به مطالعات مختلف هیدروژئولوژی و هیدرولوژی دارد. تالاب برم شور یکی از مهم ترین تالاب های استان خوزستان بوده که جهت مصارف مختلف شرب و کشاورزی استفاده می شود. این تالاب در بین سازند تبخیری گچساران قرار گرفته است. هیچ منبع تغذیه کننده دائمی سطحی در اطراف تالاب وجود ندارد و از طرفی دیگر با توجه به خشکسالی های اخیر و کمبود شدید منابع آب، این تالاب در طول سال دارای آب می باشد. تاکنون هیچ گونه مطالعه ای بر روی این تالاب انجام نشده است. جهت تعیین منشا و منبع اصلی تغذیه‌کننده این تالاب نیاز به محاسبه بیلان هیدروژئولوژیکی می باشد. در این راستا نقشه هم عمق آب تالاب، تغییرات تراز سطح آب تالاب در طول یک سال به طور ماهانه، حوضه آبگیر آن و پارامترهای مختلف ورودی و خروجی بیلان محاسبه گردید. حداکثر عمق این منبع آبی مهم با توجه به اندازه گیری انجام شده در دوره آماری فصل خشک (شهریور) در حدود 3 متر بوده است. بررسی خصوصیات هیدرژئولوژیکی و بیلان آبی تالاب نشان داد که بیلان آبی تالاب برم شور مثبت می باشد به‌طوری‌که سالانه 10912متر مکعب آب وارد تالاب می شود که نشانگر وجود یک منبع تغذیه کننده زیرزمینی به تالاب است. بنابراین ضمن ارزیابی توسعه کارست منطقه و با توجه به مطالعات ایزوتوپی و ارتباط هیدرولیکی، تاقدیس آهکی آسماری محتمل ترین منشا تغذیه‌کننده تالاب برم شور در نظر گرفته شد.
Wetlands are the most important and yet vulnerable environmental resources which are vital as water resources to agriculture, springs, ground water recharge and ecology. Therefore, the management and restoration of the wetlands are of great importance and require hydrogeological scrutiny. Barm-e-Shour is one of the most important wetlands in Khuzestan province and is utilized for drinking and agricultural purposes. The wetland is situated on Gachsaran evaporate formation. There are no permanent surface inflows, yet the wetland maintains a steady reservoir, despite the recent drought and water supply limitations. Water and recharge origin which require calculating hydrogeological balance have not been studied so far. To achieve this goal, the iso-depth map, annual water level fluctuation, catchment area and different parameters of water balance were determined. The maximum depth during the dry season was about 3 meters. According to hydrogeological surveys the water balance was positive so that the yearly inflow of water was about 10912 m3 indicating the main role of ground water in wetland recharge. Considering the karst development and isotopic results, carbonates of the Asmari anticline is the most probable source of Barm-e-Shour wetland water.
اسکندری، م.، 1394. محاسبه بیلان آبی دریاچه ها (مطالعه موردی دریاچه ارومیه). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی کرمان، دانشکده مهندسی عمران، 120
پيري، ح.، 1389. برآورد نياز آبي زيست محيطي تالاب هامون. مجله تالاب، دانشگاه آزاد اسلامي واحد اهواز، 6، 57-69.
کتابچی، ح.، محمودزاده، د. و فرهودی ر.، 1396. برآورد تبادل آب تالاب و آبخوان (مطالعه موردی: تالاب کانی برازان). مجله اکوهیدرولوژی، 3(4)، 709-699.
Bagheri, R., 2008. Leakage potential in Seymarreh dam site. MSC Thesis, Shiraz University, 160
Bagheri, R., Raeisi, E., Zare, M., Mohamadi, Z. and Bahadori, F., 2007. The source of karstic springs in east part of Ravandi Anticline using 2H-18O, hydrochemistry, and water budget. Proceeding of 11th Symposium of Geology Society of Iran; 4-6, Mashhad, Iran.
Choi, J. and Harvey, JW., 2000. Quantifying time-varying ground-water discharge and recharge in wetlands of the northern Florida Everglades. Wetlands, 20(3), 500-511.
Mohammadi, Z., Bagheri, R. and Jahanshahi, R., 2010. Hydrogeochemistry and geothermometry of Changal thermal springs, Zagros region, Iran. Geothermics, 39, 242–249.
Zapata-Rios, X. and Price, RM., 2012. Estimates of groundwater discharge to a coastal wetland using multiple techniques: Taylor Slough, Everglades National Park, USA. Hydrogeology, 20(8), 1651-1668.