ارزيابي عوامل موثر بر کيفيت آب زيرزميني جوين با استفاده از روش تحليل مولفه‌هاي اصلي
محورهای موضوعی :
کلید واژه: کيفيت آب زيرزميني تحليل عاملي آبخوان جوين.,
چکیده مقاله :
آبخوان جوين در شمال شرق ايران واقع شده است. اين آبخوان توسط رشته ارتفاعات متشکل از سنگ‌هاي اولترامافيک با پتانسيل اقتصادي بهره‌برداري از کروميت تغذيه مي‌گردد. هدف از اين مطالعه، شناسايي عوامل موثر بر کيفيت آب زيرزميني آبخوان جوين با استفاده از روش آماري چند متغيره تحليل مولفه‌هاي اصلي است. براي دستيابي به اين هدف، از 22 چاه در محدوده مطالعاتي در خرداد ماه 1388نمونه‌برداري شده است. پارامترهاي فيزيکي دما، DO، pH و EC در محل نمونه‌برداري اندازه‌گيري شده‌اند. يون‌هاي اصلي، فرعي و فلزات سنگين با روش‌هاي استاندارد اندازه‌گيري شد. سپس تکنيک‌هاي آماري چند متغيره مانند تحليل خوشه‌اي و تحليل مولفه اصلي/تحليل عاملي براي بررسي ترکيبات شيميايي آب زيرزميني و مشخص کردن فاکتور و ميزان تاثير هر کدام استفاده شد که چهار عامل اصلي تکامل هيدروشيميايي، توده‌هاي کروميتي و معدن‌کاري، فرسايش و شرايط اکسيدي آب شناسايي گرديد.
Jovien aquifer is located in northeast of Iran and is recharged by the mountains with ultramafic rocks. The purpose of this study was to identify the effective factors on the quality of Jovein groundwater using principal component analysis (PCA) multivariate statistical technique. Groundwater sampling was collected from 22 wells in Khordad 1388 in the study area. Physical parameters including T, DO, pH and EC were measured in situ. Major and minor ions and heavy metal compositions of groundwater have compared with standards. Then multivariate statistical techniques, such as cluster analysis and factor analysis/PCA, were employed to examine the chemical compositions of groundwater and to identify effective factors on the groundwater quality. According to the results, four principle factors were identified including hydro chemical evolution, chromites ores and chromium mining, weathering and oxidizing environment.