پترولوژی و مدل¬سازی تشکیل اسکارن در منطقه تنگ حنا (منطقه نیریز فارس)
محورهای موضوعی :بابک سامانی 1 , بهمن رحیم زاده 2 , مهشید مرادی پور 3
1 - دانشكده علوم زمين، دانشگاه شهید چمران اهواز
2 - دانشگاه شهید بهشتی تهران
3 -
کلید واژه: اسکارن افیولیت تنگ حنا نیریز ولاستونيت. ,
چکیده مقاله :
منطقه تنگ حنا در زون ساختاري سنندج - سيرجان و در شمال غرب نيريز، در شرق استان فارس واقع شده است. سنگ-های منطقه عموما از نوع الترامافيک (هارزبورژيت، دونيت، ورليت)، مافيک (گابرو) ، مرمر و اسکارن است. مرمر و اسكارن های منطقه در اثر همبري سنگ هاي الترامافيك با واحدهاي آهكي كرتاسه به وجود آمده است. گارنت (گروسولار- آندراديت)، کلينوپيروکسن (ديوپسيد- هدنبرژيت)، وزوويانيت، اسکاپوليت، ولاستونيت و مگنتيت در اسکارن ها دیده می شود. پاراژنز کانی ها در اسكارن ها از لحاظ مكاني متفاوت است، به گونه اي كه از جنوب شرق به شمال غرب بر ميزان تشکیل ولاستونيت افزوده شده و گارنت كاهش مي يابد. حضور ولاستونيت در اسكارن هاي شمال تنگ حنا را مي توان در ارتباط با دمای بالاتر و بيشتر در اسكارن هاي اين منطقه دانست. براساس تجزيه هاي ميكروپروپ و مطالعات صحرايي، دماي تشكيل اسكارن ها بين 400 تا 600 درجه سانتي گراد برآورد شده است. همچنين مقدار فشار موثر اکسيژن در محدوده کاني های موجود بين 15-10 تا 25-10 اتمسفر در تغيير بوده است.
Tang-e-Hana region is located in the Snandaj-Sirjan structural zone in the Northwestern of Neyriz in the East of Fars province. The area mainly consists of ultramafic (harzburgite, dunite, wherlite), mafic (gabbro) and marble rocks which are partly metamorphosed to skarn. Contact of ultramafic rocks and Cretaceous limestone unites caused formation of marble and skarn rocks in the study area. The main minerals in skarns are garnet (andradite, grossular), clinopyroxene (diopside, hedenbergite), vesuvianite, scapolite, wollastonite and magnetite. The skarn rocks show different spatial distribution, so that the formation of wollastonite increases and garnet formation decreases from SE to NW of the study area. The existence of wollastonite in the skarns of northern part of Tang-e-Hana is due to high temperature gradient and . According to microprobe analysis and field studies the temperature of the skarn rocks at the time of generation was estimated between 400°-600°C. Also the effective pressure of oxygen was changed between 10-15 to 10-2 atmosphere
Allen, M., Jackson, J. and Walker, R., 2004. Late Cenozoic reorganization of the Arabia–Eurasia collision and the comparison of short-term and long-term deformation rates. Tectonics, 23, TC2008, 1–16. DOI: 10.1029/2003TC001530.
Berberian, M., 1995. Master “blind” thrust faults hidden under the Zagros folds: active basement tectonics and surface morphotectonics. Tectonophysics, 241, 193–224.
Blanc, E.J., Allen, M.B., Inger, S. and Hassani, H., 2003. Structural styles in the Zagros Simple Folded Zone, Iran. Journal of the Geological Society of London, 160, 401–412.
Ciobanu, C.L. and Cook, N.J., 2004. Skarn textures and a case study: the Ocna de Fier-Dognecea orefield, Banat, Romania. Geological Survey of Norway, 7491, 315-370.
Einaudi, M.T. and Burt, D.M., 1981. Skarn deposites (Introduction Terminology, classification and composition of skarn deposits Economical Geology, special issue, 77, 745-754.
Kertz, R. 1983. Symbols for rock- forming minerals. American Mineralogy. 68, 277-274.
Mc Quarie, N., 2004. Crustal scale geometry of the Zagros fold–thrust belt, Iran. Journal of Structural Geology, 26, 519–535.
Mohajjel, M. and Fergussen, C.L., 2000. Dextral transpression in Late Cretaceous continental collision, Sanandaj-Sirjan zone, western Iran. Journal of Structural Geology, 22, 1125–1139.
Nadimi, A., 2002. Mantle flow patterns at the Neyriz Paleo-spreading center,Iran. Earth and Planetary Science Letters, 203, 93-104.
Sarkarinejad, K., Faghih, A. and Grasemann, B., 2008. Transpressional deformations within the Sanandaj-Sirjan metamorphic bBelt (Zagros Mountains, Iran). Journal of Structural Geology, 30, 818-826.
Sarkarinejad, K., Samani, B., Faghih, A., Grasemann, B. and Moradipoor, M., 2010. Implications of strain and vorticity of flow analyses to interpret the kinematics of an oblique convergence event (Zagros Mountains, Iran). Journal of Asian Earth Sciences 38, 34-43.
Shekholeslami, M.R., Pique, A., Mobayen, P., Sabzehei, M., Bellon, H. and Hashem Emami, M., 2008. Tectono-metamorphic evolution of the Neyriz metamorphic complex, Quri-Kor-e-Sefid area (Sanandaj-Sirjan zone, SW Iran). Journal of Asian Earth Sciences 31, 504–521.
Stocklin, J., 1968. Structural history and tectonics of Iran. A review. American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 52, 1229–1258.