جدایش ناهنجاریهای ژئوشیمیایی طلا-مس به روش فرکتال عیار-تعداد (C-N) در گستره قلعه¬دار، جنوب شرق نایین
محورهای موضوعی :بهنام قلی پور 1 , علی کنعانیان 2 * , شجاعالدین نیرومند 3 , امین طرهانی 4 , مهرداد فردوسی راشد 5
1 - دانشگاه تهران
2 - دانشکده زمینشناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران
3 - دانشگاه تهران
4 - دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات
5 - دانشگاه خوارزمی
کلید واژه: پهنهبندی عناصر# فرکتال عیار-تعداد# گستره معدنی قلعهدار# ناهنجاری ژئوشیمیایی#,
چکیده مقاله :
در اين مقاله به منظور مطالعات اکتشاف ناحیهای و جدایش ناهنجاری ژئوشیمیایی از زمینه از روش فرکتالی عیار-تعداد استفاده شده است. ناهنجاریهای عناصر شاخص شامل طلا، آرسنیک، نقره، مس، آنتیموان، سرب، روی و مولیبدن در گستره اکتشافی قلعهدار (استان اصفهان) بررسی شده است. بدین منظور 336 نمونه از واحدهای سنگی گستره به روش ICP-MSمورد تجزیه شیمیایی قرار گرفت. سپس دادههای حاصل از آنالیز شیمیایی پس از جایگزینی دادههای سنسورد برای پردازش دستهبندی و آمادهسازی شدند. با استفاده از روش فرکتالی عیار- تعداد ناهنجاریهای عناصر در این گستره شناسایی و نقشههای ناهنجاریها رسم شد. نتایج مطالعات ژئوشیمی در گستره نشان داد، ناهنجاریهای ژئوشیمیایی مختلف از عناصر Au, Mo, Cu, As, Sb, Pb, Zn ارتباط نزدیک و تنگاتنگی با هالههای دگرسانی و تودههای نیمه عمیق دارد. همچنین این مطالعات منجر به تشخیص یک سامانه ژئوشیمیایی شد. پس از رسم نقشههای ژئوشیمی و مشخص کردن مناطق ناهنجار، تلفیق و انطباق نا هنجاری عناصر مختلف با یکدیگر انجام شد و در نهایت، منطقهبندی از عناصر صورت پذیرفت. به ترتیب منطقهبندی از مرکز به سمت خارج سیستم شامل ناهنجاریهای مولیبدن (Mo)، مس-مولیبدن (Cu+Mo)، سرب-روی (Pb+Zn) و در نهایت ناهنجاری طلا-آرسنیک (As+Au) نیز که در حاشیه سیستم قرار میگیرد.
In this paper, concentration-number fractal method was used to study regional exploration and geochemical anomaly separation; also anomalies of index elements including gold, arsenic, silver, copper, antimony, lead, zinc and molybdenum in the Qalehdar exploration area (Isfahan province) was investigated. For this purpose, 336 samples of rock units were collected and analyzed by ICP-MS. Then the chemical analysis data were categorized and prepared after replacing the sensor data for processing..Using concentration-number fractal method, elemental anomalies in that area was identified and the anomalies were mapped. The results of geochemical studies in the area showed that different geochemical anomalies of Au, Mo, Cu, As, Sb, Pb, Zn are closely related to alteration zones and shallow plutons. These studies also led to the identification of a geochemical system.. After drawing the geochemical maps and identifying the anomalous regions, the anomalies of the various elements were correlated and a zoning was recognized. In this zoning from the center to the outside of the system,the anomalies respectively, include molybdenum (Mo), copper-molybdenum (Cu Mo), lead-zinc (Pb Zn) anomalies and finally the gold-arsenic anomaly (As Au) which is located at the periphery of the system.
سامانی، ب.، 1396. گزارش پایانی اکتشاف طرح ارزیابی استعداد منابع معدنی پهنه نطنز- نائین (استان اصفهان)، 73.
حسنیپاک، ع.الف. و شرف¬الدین، م.، 1384. تحلیل دادههای اکتشافی. موسسه انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم، 987.
شرکت مهندسی معدن شیب آزما، 1396. تهیه نقشه زمینشناسی 1:25000 قلعهدار (I4).
محمدیاصل، ز.، سعیدی، ع.، آرین، م.، سلگی، ع.، فرهادی نژاد، ط.، 1399. جداسازی آنومالیهای ژئوشیمیایی از زمینه با استفاده از روش فرکتالی عیار-تعداد در محدوده وشنوه (جنوب قم). فصلنامه زمینشناسی ایران،53، 61-73.
-Afzal, P., Eskandarnejad Tehrani, M., Ghaderi, M. and Hosseini, M.R., 2016. Delineation of supergene enrichment, hypogene and oxidation zones utilizing staged factor analysis and fractal modeling in Takht-e-Gonbad porphyry deposit, SE Iran". Geoscience, 161, 119-127.
-Afzal, P., Fadakar Alghalandis, Y., Moarelvand, P., Rashidnejad Omran, N. and Asadi Haroni, H., 2012. Application of power-spectrum fractal method for detecting hypogene, supergene enrichment, leached and barren zone in Kahang Cu porphyry deposit, central Iran. Journal of Geochemical Exploration. 112, 131-138.
-Berberian M., 1976. Contribution to the seismotectonics of Iran, part II. Tehran: Geological Survey of Iran. 39.
-Carranza, E.J.M., 2009. Controls on mineral deposit occurrence inferred from analysis of their spatial pattern and spatial association with geological features. Ore Geology Reviews, 35(3-4), 383-40
-Cheng, Q., 1999. Spatial and scaling modelling for geochemical anomaly separation. Journal of Geochemical exploration, 65, 175-194.
-Cheng, Q., Agterberg, F.P. and Ballantyne, S.B., 1994. The separation of geochemical anomalies from background by fractal methods. Journal of Geochemical Exploration, 51(2), 109-130.
-Deng, J., Wang, Q., Yang, L., Wang, Y., Gong, Q. and Liu, H., 2010. Delineation and exploration of geochemical anomalies using fractal models in the Heging area, Yunnan Province, China. Journal of Geochemical Exploration, 105, 95-105.
-Ford, A. and Blenkinsop, T.G., 2008. Combining fractal analysis of mineral deposit clustering with weights of evidence to evaluate patterns of mineralization: Application to copper deposits of the Mount Isa Inlier, NW Queensland, Australia. Ore Geology Review, 33, 435-450.
-Hassanpour, S. and Afzal, P., 2013. Application of concentration–number (C–N) multifractal modeling for geochemical anomaly separation in Haftcheshmeh porphyry system, NW Iran. Arabian Journal of Geosciences, 6(3), 957-970.
-Mao, Z., Peng, S., Lai, J., Shao, Y. and Yang, B., 2004. Fractal study of geochemical prospecting data in south area of Fenghuanshan copper deposit, Tongling Anhui. Journal of Earth Sciences and Environment, 26 (4), 11–14.
-Martin, H., Smithies, R.H., Rapp, R., Moyen, J.F. and Champion, D., 2005. An overview of adakite, tonalite-trondhjemite-granodiorite (TTTG), and sanukitoid: relatinships and some implications for crustal evolution. Lithos, 79, 1-24.
-Nabavi, M.H., 1976. A preface to Iran’s geology. Geology survey and mineral exploration of Iran, 109.
-Nezafati, N., 2015. Mineral resources of Iran; an overview. 66 of Conference of Berg-und Hüttenmännischer Tag (BHT), At Freiberg, Germany, 66, 1–33.
-Richards, J., 2014. Tectonic, magmatic and metallogenic evolution of the Tethyan orogeny: from subduction to collision. Ore Geology Reviews, 70, 323-345.
-Sadeghi, B., Moarefvand, P., Afzal, P., Yasrebi, A.B. and Daneshvar Saein, L., 2012. Application of fractal models to outline mineralized zones in the Zaghia iron ore deposit, Central Iran. Journal of Geochemical Exploration, Special Issue Fractal Analysis, 122, 9-19.
-Stocklin, J., 1968. Structural history and tectonic of Iran, a review. American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 52, 1229-1258.
-Turcotte, D.L., 1986. A fractal approach to the relationship between ore grade and tonnage. Economic Geology, 81(6), 1528-153.