ماگماتيسم بازيك قليايي دونين در البرز شرقي، شمال شاهرود: شاهدي بر كافت¬زايي پالئوتتيس
محورهای موضوعی :
کلید واژه: ماگماتیسم دونین البرز شرقی كافت پالئوتتیس شاهرود.,
چکیده مقاله :
در داخل نهشته هاي دونين البرز شرقي در شمال شاهرود، سنگ هاي آذرين بازيك فراواني به شکل دایکها و سیلهای میکروگابرویی و روانههای متعدد بازالتی در سازندهاي پادها و خوشییلاق، رخنمون دارند. حضور اين سنگ هاي ماگمايي بهصورت میان لایهای در لایههای سیلیسیآواری، آهکی و دولومیتی سازندهای پادها و خوشییلاق بیانگر ارتباط آنها با رژیم زمینساختی کششی نوع کافت درونقارهای حاکم بر منطقه در این زمان در زون البرز شرقی است. وجود يك توالي رسوبي كافتي، غنی شدگی سنگ هاي آذرين از LREE، تهی شدگی نسبی آن ها از HREE، نبود ناهنجاري منفي از HFSE، مقادیر بالایP و Ti در اين سنگ ها و موقعيت قرارگيري آن ها در نمودارهاي تمايز محيط زمين ساختي بیانگر ماهیت قليايي، جايگاه درون ورقه قارهاي و منشأ گرفتن ماگمای سازنده اين سنگها از ذوب بخشي 14 تا 16 درصدي یک گوشته غنی شده زيرليتوسفري گارنت لرزوليتي در اعماق 100-110 کیلومتري است. این الگو نشانگر تداوم حرکات کششي مرتبط با بازشدن اقيانوس پالئوتتيس در البرز شرقي در خلال پالئوزوئيک زيرين- مياني (اردوویسین- دونین) است.
Basic igneous rocks as microgabbroic dykes and sills, and basaltic lava flows frequently have been outcropped in the Padha and Khoshyelagh formations in Devonian successions in eastern Alborz, north of Shahrood. The existence of these magmatic rocks as interbeded in silici-clastics, limestones and dolomites of the Padha and Khoshyelagh formations indicates their relations with an extensional tectonic regime of an intracontinental rift system governed on eastern Alborz in this time. Occurrence a rift-type sedimentary succession, Enrichment of igneous rocks in LREEs, relative depletion of them in HREEs, absence of negative anomaly in HFSEs, high amounts of P and Ti in these rocks and their plots in the discrimination tectonic diagrams indicate alkaline nature of parental magma which have been generated from 14-16% partial melting of an enriched sub-lithospheic garnet lherzolitic mantle source in 100-110 km depths. This scenario indicates the continuation of paleotethys opening extentional movements in eastern Alborz during Lower-Middle Paleozoic (Ordovician-Devonian).