ماکروفسیل‌های گیاهی سازند لـله‌بند (تریاس پسین)، گستره‌ی زغال‌دار رامسر، شمال ایران
محورهای موضوعی :
جواد سعادت نژاد
1
(شرکت ملی نفت ایران، مدیریت اکتشاف، اداره زمین‌شناسی نفت)
کلید واژه: تریاس پسین, سازند لـله‌بند, گستره‌ی زغال‌دار رامسر, ماكروفسيل‌هاي گياهي,
چکیده مقاله :
توالی رسوبات گروه شمشک با رخنمون خوبی در گستره زغال‌دار رامسر حاوی چهار سازند اکراسر، لـله‌بند، کلاریز و جواهرده می‌باشد. سازند لـله‌بند در این منطقه به‌صورت هم‌شیب و تدریجی بر روی سازند اکراسر و مرز بالایی آن به‌صورت هم‌شیب و واضح در زیر سازند کلاریز قرار دارد و حاوی ماکروفسیل‌های گیاهی به‌صورت پراکنده با سن نورین ـ رتین می‌باشد. برش مورد مطالعه حاوی ماکروفسیل‌های گیاهی خوب حفظ شده با تنوع کم و متعلق به سه راسته Equisetales، Filicales و Pinales است. براساس حضور چهار گونه Neocalamites sp. cf. N. carcinoides، ِDictyophyllum sp. cf. D. exile، Clathropteris meniscoides و Cycadocarpidium erdmani و موقعیت چینه شناسی طبقات مورد مطالعه، سن نورین پسین ـ رتین پیشین برای این توالی رسوبات پیشنهاد می‌شود.
The Shemshak Group is well-exposed in Ramsar coal-bearing region and consists of four formations; Ekrasar, Laleband, Kalariz and Javaherdeh. The Laleband Formation lies conformably and gradationally on top of Ekrasar formation and its upper contact is conformable and sharp under Kalariz formation. It contains scattered plant macrofossils of Norian-Rhaetian age. The studied section contains well-preserved and scattered plant macrofossils belonging to three orders as Equisetales, Filicales and Pinales. Based on the occurrence of Neocalamites sp. cf. N. carcinoides, Dictyophyllum sp. cf. D. exile, Clathropteris meniscoides and Cycadocarpidium erdmani and stratigraphic position of fossil bearing layers, Late Norian – Early Rhaetian age is suggested for the studied beds.
آقانباتی، ع.، 1388. فرهنگ چینه‌شناسی ایران (جلد سوم ـ تریاس). سازمان زمين‌شناسي و اکتشافات معدنی كشور، 727.
آقانباتي، ع.، 1377. چينه‌شناسي ژوراسيك ايران ـ 1. سازمان زمين‌شناسي و اکتشافات معدنی كشور، 355.
بهار فیروزی، خ.، ندیم، ه. و شافعی، ع.ر.، 1380. نقشه زمین شناسی 1:100000 رامسر، سازمان زمين‌شناسي و اکتشافات معدنی كشور.
سعادت نژاد، ج.، 1395. ماكروفسيل‌هاي گياهي سازند کلاریز (رتین) از معادن زغالسنگ کناررود (جنوب باختری چابکسر)، تعیین سن و مقایسه آن‌ها با سایر مناطق در حوضه‌ی زغال‌خیز البرز غربی. دو فصلنامه‌ی دیرینه شناسی، 4 (2): 208-189.
سعادت نژاد، ج.، 1384. معرفی چهار گونه از ماکروفسیل‌های گیاهی گروه بازدانگان (سیکادوفیت‌ها و ژینکوفیت‌ها) برای نخستین‌بار از ایران. فصلنامه‌ی علوم زمین، 57: 133-128.
عبداللهی، ه.، 1391. اطلس راه‌های ایران. سپهر اندیشه، 64 .
فرهی منش، م.، خسرو تهرانی، خ. و زواره‌ای، ا.، 1387. معرفی تعدادی از ماکروفسیل‌های گروه شمشک در منطقه‌ی امامزاده هاشم. فصلنامه‌ی زمین‌شناسی کاربردی، 4 (3): 193-188.
معين السادات، س. ح. و زاده كبير، ا. ا.، 1370. زمين‌شناسي و رسوبات ذغالدار ايران (جلد اول ـ البرز). وزارت معادن و فلزات، شركت ملي فولاد ايران، منتشر نشده، 566.
معين السادات، س. ح. و رضوی ارمغانی، م.ب.، 1372. زمين‌شناسي ایران (جلد هفتم ـ زغالسنگ). سازمان زمين‌شناسي و اکتشافات معدنی كشور، 286.
منانی، م.، سعادت نژاد، ج. و علامه، م.، 1399. ماکروفسیل‌های گیاهی سازند نایبند (تریاس پسین)، شمال شرق اصفهان، ایران مرکزی. رخساره‌های رسوبی، 13 (2): 238-226.
واسيليف، ا. و.، 1363 (1984). فسيل‌هاي مزوزوئيك مناطق ذغالدار ايران، جلد اول، قسمت دوم، آلبوم عكس‌ها و اشكال فسيل‌هاي گياهي. ترجمه: مهديان، ج.، شركت ملي فولاد ايران، منتشر نشده، 97 ، 47 آلبوم.
واعظ جوادی، ف.، 1395. ماکروفسیل‌های گیاهی سازند کلاریز معدن یورت شرقی، آزادشهر و تطابق آن با دیگر افق‌های گیاهی ایران و جهان. فصلنامه‌ی علوم زمین، 99: 110-95.
واعظ جوادی، ف.، 1391. بیوستراتیگرافی سازند نایبند در منطقه معادن زغالسنگ پروده طبس بر مبنای ماکروفسیل‌های گیاهی. فصلنامه‌ی پژوهش‌های چینه نگاری و رسوب شناسی، 46 (1): 143-113.
واعظ جوادی، ف. و پرواسیده، ا.، 1393. ماکروفسیل‌های گیاهی معدن تخت مینودشت، تعیین سن و بررسی فراوانی نسبی و اندکس سورنسون فلور آن و مقایسه با سایر فلوریزون‌های ایران و اوراسیا. فصلنامه‌ی پژوهش‌های چینه نگاری و رسوب شناسی، 57 (4): 86-59.
Assereto, R., Barnard, P.D.W. and Fantini-Sestini, N., 1968. Jurassic Stratigraphy of the Central Elburz. Rivista Italiana di Paleontologia e Stratigrafia, 74(1): 3-21.
Benton, M.J., 1993. The Fossil Record.2. Chapman and Hall, London, 846.
Bragin, Y., Jahanbakhsh, F., Golubev, S. and Sadovnikov, G., 1976. Stratigraphy of the Triassic- Jurassic Coalbearing Deposites of Alborz. National Iranian Steel Company, 51 p. (unpublished)
Brauns, D., 1862. Der Sandstein bei Seinstedt unweit des Fallsteins und die In ihm vorkommenden Pflanzenreste. Palaeontographica, 9 (2): 47-62. (In Germany)
Brongniart, A., 1825. Observations sur les végétaux fossils renfermés dans les grès de Hoer en Scanie. Annales des Sciences Naturelles, 4: 200-219. (In French)
Brongniart, A., 1828. Prodrome d'une histoire des végétaux fossiles. Dictionnaire Sciences Naturelles, 56: 16-212. (In French)
Corsin, P. and Stampfli, G., 1977. La formation de Shemshak dans l'Elburz oriental (Iran): flore-stratigraphie-paleogeographie. Geobios, 10: 509-571. (In French)
Fakhr, M.S., 1977. Contribution a l'etude de la flore Rheto-Liasique de la formation de Shemshak de l'Elburz (Iran). Memoire de Section de Science. 5, 178.
Fürsich, F.T, Wilmsen, M., Seyed-Emami, K. & Majidifard, M.R., 2009. Lithostratigraphy of the Upper Triassic Middle Jurassic Shemshak Group of Northern Iran. Geological Society, Special Publications, 312: 129-160.
Harris, T.M., 1961. The Yorkshire Jurassic Flora, I. Thalophyta and Pteridophyta, British Museum Natural History, London, 212.
Harris, T.M., 1931. The Fossil Flora of Scoresby Sound, I. Cryptogams (exclusive of Lycopodiales), Meddeleleser om Grønland, Kopenhagen, 104.
Kilpper, K., 1964. Uber eine Rat-Lias Flora aus dem nordlichen Abfall des Alburz Gebriges in Nord Iran, I: Bryophyta-Pteridophyta. Palaeontographica, B., 114 (1-3), 1-78. (In Germany)
Kimura, T. and Ohana, T., 2000. A unique Cycadocarpidium from the Upper Triassic Nariwa Group, West Japan. Bulleton Kitakyushu Museum Natural History, 19: 111-116.
Nathorst, A.G., 1886. Om floren i Skanes kolförande Bildningar. I. Floren vid Bjuf. Första Häftet. Sverige Geology Understanding, 85: 95-131. (In Germany)
Nathorst, A.G., 1878. Om floren Skanes kolförande Bildningar. I. Floren vid Bjuf. Sverige Geology Understanding, 27: 1-52. (In Germany)
Poliansky, B.Y., Sikstel, T.A. and Safronov, D.S., 1975. Stratigraphy of Triassic and Jurassic Deposites of Kerman Region. Polad Iran, 5: 1-10.
Repin, J., 1978. Stratigraphy and Paleogeography of Coal-bearing Sediments of Iran. National Iranian Steel Company, 326. (unpublished)
Sadovnikov, G.N., 1991. Upper Triassic Gymnosperms from Northern Iran. Paleontological Journal, 25 (4): 123-137.
Sadovnikov, G.N., 1989. Taeniopteris, Nilssoniopteris and Nilssonia in the Late Triassic Flora of Iran. Paleontological Journal, 23 (3): 95-100.
Sadovnikov, G., 1983. Flora of the Elburs̉ Mesozoic Coalbearing Formation. III. Geshlagh-Flora. Atlas. 46 pl., Moskow. (in Russian).
Sadovnikov, G., 1980. Flora of the Elburs̉ Mesozoic Coalbearing Formation. Proceeding of the USSR Akademy Nauk., 9: 82-96; (in Russian).
Sadovnikov, G.N., 1977. The floral assemblages of the Mesozoic of Northern Iran. Bulleton MOIP, otd. Geology, 52, 2: 146.
Sadovnikov, G., 1976. The Mesozoic flora of Alborz and Central Iran and its stratigraphic importance. National Iranian Steel Company, 118, 13 table. (unpublished).
Schweitzer, H.J., 1978. Die rhäto-jurassischen Floren des Iran und Afghanistans: 5. Todites princeps. Thumatopteris brauniana und Phlebopteris polypodioides. Palaeontographica, B., 168 (1-3): 17-60. (In Germany)
Schweitzer, H.J. and Kirchner, M., 2003. Die rhato-jurassischen Floren des Iran und Afghanistans. 13. Cycadophyta. III. Bennettitales. Palaeontographica, B., 264 (1-6): 1-166. (In Germany)
Schweitzer, H.J. and Kirchner, M., 1998. Die rhato-jurassischen Floren des Iran und Afghanistans. 11. Pteridospermophyta und Cycadophyta I. Cycadales. Palaeontographica, B., 248 (1-3): 1-85. (In Germany)
Schweitzer, H.J. and Kirchner, M., 1996. Die rhato-jurassischen Floren des Iran und Afghanis-tans. 9. Coniferophyta. Palaeontographica, B., 238 (4-6): 77-139. (In Germany)
Schweitzer, H.J., Schweitzer, U., Kirchner, M., Van Konijnenburg – Van Cittert, J.H.A., Van der Burg, J. and Ashraf, R.A., 2009. The Rhaeto-Jurassic flora of Iran and Afghanistan. 14. Pterophyta - Leptosporangiatae. Palaeontographica, B., 279: 1-108.
Vaez-Javadi, F., 2014. Triassic and Jurassic Floras and Climate of Central-East Iran. Geological Survey of Iran, Rahi Publ., 254 .
Vaez-Javadi, F. and Ghavidel-Syooki, M., 2002. Plant megafossil remains from Shemshak Formation of Jajarm area, NE Alborz, Iran. Palaeobotanist, 51: 57-72.