بیواستراتیگرافی گذر مزوزوئیک-سنوزوئیک بر مبنای نانوفسیلهای آهکی در برش تنگ بوالفارس، جنوب غرب ایران
محورهای موضوعی :
1 - دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) قزوین
کلید واژه: ایذه پالئوژن چینه‌شناسی زیستی کرتاسه نانوفسیل,
چکیده مقاله :
به‌منظور بررسی گذر مزوزوئیک به سنوزوئیک بر اساس نانو فسیل های آهکی، برش تنگ بوالفارس در شرق رامهرمز مورد مطالعه قرار گرفت. این گروه فسیلی در تعیین سن نسبی لایه‌های مزوزوئیک و سنوزوئیک اهمیت زیادی دارند. در این گذر، رسوباتی به ضخامت 32 متر از نهشته‌های شیلی و آهکی مورد مطالعه قرار گرفت و برای اولین بار 35 گونه از نانوفسیلهای آهکی شناسایی شد. در نتیجه این مطالعه بیوزون (UC18/CC24 ) Reinhardtites Levis Zone و قاعده زون (CC25/UC19) Zone cymbiformis Arkhangelskiella به سن کرتاسه فوقانی (اواخر ماستریشتین پیشین تا شروع ماستریشتین پسین) و زون Zone (NP6) kleinpellii Heliolithus به سن سلاندین/تانتین که با زون بندی‌های استاندارد جهانی مطابقت دارد، شناسایی شد. بر اساس بیوزون های به‌دست‌آمده، بازه زمانی گذر مورد مطالعه ماستریشتین پیشین - سلاندین/تانتین (Middle/Late Paleocene) و مرز بین گذر کرتاسه به پالئوژن در این برش از نوع ناپیوستگی تعیین شد. حضور گونه‌های شاخص از نانوفسیلهای آهکی بیانگر آن است که برش مورد مطالعه در عرض‌های جغرافیایی پایین و تحت شرایط آب و هوایی گرم اقیانوسی نهشته شده است.
To study Mesozoic –Cenozoic boundary based on calcareous nannofossils, section of Tang-e- Bulfars in East Ramhormoz was studied. The fossil groups in determining the relative age of the Mesozoic and Cenozoic layers are important. In this interval, a thickness of 32 meters of shale and limestone were studied and for the first time 35 species of nannofossils were identified. As a result, the identified biozones includes Reinhardtites Levis Zone (UC18/CC24) and the base of Arkhangelskiella cymbiformis (CC25/UC19) with Late Cretaceous age and Heliolithus kleinpellii Zone (NP6) with Selandian/Thanetian age. Based on the identified zones, the transition period of Early Maastrichtian-Selandian/Thanetian and the boundary between the Cretaceous to Paleogene was determined as a discontinuity. The presence of index species of calcareous nannofossils indicates that the studied sediments in the section of Tang-e- Bulfars were deposited in the lower latitudes and under warm climatic conditions. .
آقانباتی، س.ع.، 1383. زمین‌شناسی ایران. انتشارات سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 586.
آهی فر، آ.، کنی، ا.، امیری بختیار، ح.، 1394. زیست چینه نگاری سازند پابده بر مبنای نانوفسیل های آهکی در تاقدیس گورپی، فصلنامه علوم زمین، 24(59)، 107-120.
حسن پور، ر.، يساقي، ع.، صفايي، ه.، 1387. خاستگاه ورقه هاي راندگي شهركرد براساس تحليل شرايط دگرشكلي. مجموعه مقالات دوازدهمين همايش انجمن زمين شناسي ايران، اهواز، 552-557.
خسرو‌تهرانی، خ.، 1382. چینه‌شناسی و رخدادهای زمین‌شناسی. انتشارات دانشگاه تهران، 451.
درويش زاده، ع.، 1381. زمين‌شناسي ايران. انتشارات نشر دانش امروز (ندا)، 901.
رضائیان، ه.، 1390. زیست چینه نگاري سازندهاي ایلام و گورپی در شرق شهرستان رامهرمز، برش تنگ بوالفارس. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان، 110.
فریدونپور، م.، وزیری مقدم، ح.، غبیشاوی، ا. و طاهری، ا.، 1393. چینه نگاري سازند گورپی در برش تاقدیس کوه سیاه و مقایسه آن با برشهاي تنگ بوالفارس و تاقدیس آغار. نشریه علمی پژوهشی رخساره¬هاي رسوبی، 7(1)، 106-83.
Bown, P.R., and Young, J.R., 1998. Technique. In: Bown, P.R. (ed.) Calcareous nannofossil Biostratigraphy. Kluwer Academic Publishing, Dordrecht, 16–28
Burnett, J.A., 1998. Upper cretaceous. In: Bown, P.R. (ed.) Calcareous nannofossil biostratigraphy. Chapman and Hall/ Kluwer Academic Publishers, London, 132-199
James, G.A., and Wynd, J.D., 1965. Stratigraphic Nomenclature of Iranian Oil Consortium Agreement Area. American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 49, 12, 2182-2245
Kamali, M.R., Fathi Mobarakabad, A., and Mohsenian, E., 2006. Petroleum Geochemistry and Thermal Modeling of Pabdeh Formation in Dezful Embayment. Journal Science of University Tehran, 32(2), 1-11
Martini, E., 1971. Standard Tertiary and Quaternary Calcareous Nannoplankton Zonation. Proceedings of the 2nd Planktonic Conference Roma, Italy, 739-785
Okada, H., and Bukry, D., 1980. Supplementary modification and introduction of code numbers to the low- latitude coccolith biostratigraphic zonation (Bukry, 1973; 1975). Marine Micropaleontology, 5, 321-325
Perch-Nielsen, K., 1985 a. Mesozoic calcareous nannofossils. In: Bolli, H.M., Saunders, J.B., and Perch-Nielsen, K. (eds.) Plankton Stratigraphy. Cambridge Earth Sciences Series. Cambridge University, 329-426
Perch-Nielsen, K., 1985 b. Cenozoic calcareous nannofossils. In: Bolli, H.M., Saunders, J.B., and Perch-Nielsen, K. (eds.) Plankton Stratigraphy. Cambridge Earth Sciences Series. Cambridge University, 427-554
Motiei, H., 1995. Petroleum Geology of Zagros. Tehran: Geological Survey of Iran, 589
Roth, P.H., 1994. Distribution of coccoliths in oceanic sediments. In: Winter, A., Siesser, W.G. (eds.), coccolithophores. Cambridge University Press, Cambridge, 199-218
Sherkati, Sh., and Letouzey, J., 2004. Variation of structural style and basin evolution in the Central Zagros (Izeh zone and Dezful Embayment), Iran. Marine and Petroleum Geology, 21, 535-554
Senemari, S., and Sohrabi Molla Usefi, M., 2013. Evaluation of Cretaceous–Paleogene boundary based on calcareous nannofossils in section of Pol Dokhtar, Lorestan, southwestern Iran. Arabian Journal of Geosciences, 6, 3615-3621
Sissingh, W., 1977. Biostratigraphy of Cretaceous Calcareous Nannoplankton. Geologie en Mijnbouw, 57, 37-65
Thierstein, H.R., 1981. Late Cretaceous nannoplankton and the change at the Cretaceous –Tertiary Boundary. In: Warme JE, Douglas RG, Winterer EL (eds.) The Deep Sea Drilling Project of progress. Society for Sedimentary Geology, 32, 355-394
Thierstein, H.R., 1976. Mesozoic calcareous nannoplankton. Micropaleontology, 1, 325-362
Thierstein, H.R., Young, J.R., 2004. Coccolithophores: From Molecular Processes to Global Impact. Springer, 565
Watkins, D.K., 1992. Upper Cretaceous nannofossils from Leg 120, Kerguelen plateau, southern ocean: Proceedings of the Ocean Drilling program, scientific results, 120, 343-370
Watkins, D.K., Wise, S.W. Pospichal, J.J. and Crux, J., 1996. Upper Cretaceous calcareous nannofossil biostratigraphy and paleoecology of the Southern Ocean. ln Alicia Moguilesvky and Robin Whatley (eds.) Microfossils and Oceanic Environments. University of Wales Aberystwyth- Press, 355-381
Wise, S.W., 1988. Mesozoic and Cenozoic history of calcareous nannofossils in the region of the Southern Ocean. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 76, 157-179