نویسندگان

چکیده مقاله

استان گلستان در یکی از پهنه‌های لرزه‌خیز ایران قرار دارد. نقشه¬های لرزه¬خیزی استان نشان می-دهند که تراکم زمین¬لرزه¬ها در غرب استان بیشتر از شرق آن است. در این تحقیق، برای بررسی لرزه¬خیزی غرب استان گلستان، پارامترهایی نظیر b-value، دوره بازگشت زمین¬لرزه¬ها و گشتاور لرزه¬ای محاسبه شد. همچنین برای تعیین سوی تنش در منطقه از داده¬های حل کانونی زمین¬لرزه¬ها و داده¬های صحرایی بهره گرفته شد. مقدار b-value منطقه 2/0±24/1 به دست آمد که مشابه مقدار آن برای زون البرز- کپه¬داغ است. از آن¬جایی¬که بخش جنوبی )کوهپایه( و شمالی محدودۀ مطالعه شده (دشت گرگان) از نظر خصوصیات ژئومورفولوژیکی و زمین¬ساختی با هم تفاوت دارند، پارامترها برای دو بخش به‌طور مجزا محاسبه شد. نتایج نشان داد که در دشت گرگان نسبت به کوهپایه، زمین¬لرزه¬های کوچک¬تر با دوره بازگشت کم¬تر روی می¬دهند. روند محور فشارش در کوهپایه با استفاده از تحلیل برگشتی تنش تقریباً شمالی به دست آمد. تحلیل حرکتی گسل¬های منطقه حداقل دو جهت محور فشارش شمال و شمال غربی نشان داد. نتیجه حاصله نشان¬دهنده تغییر در روند حرکتی ساختار¬ها در طی تکامل زمین¬ساختی منطقه است. محور فشارش محاسبه شده توسط تحلیل برگشتی تنش در منطقه دشت شمال شرق به دست آمد. در هر دو بخش شمالی و جنوبی منطقه، سازوکار کانونی زمین¬لرزه¬های بزرگ‌تر منطبق بر روند¬ گسل¬های اصلی بخصوص خزر بوده و از نوع راندگی و معکوس می¬باشد. ولی زمین¬لرزه¬های کوچک‌تر در بخش شمالی یعنی دشت گرگان، روند و سازوکار متفاوتی نشان می¬دهد.