آنالیز رخساره‌ها و محیط رسوبی سازند جیرود در برش گرمابدر واقع در البرز مرکزی: با تاکید بر شرایط اکسیداسیون-احیای دیرینه طی نهشت شیلهای سیاه
محورهای موضوعی :ناهید کریمی 1 , دکتر نجمه اعتماد سعید 2 * , ئارام بایت گل 3 , افشین زهدی 4 , توماس کامپن 5
1 - دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان
2 - دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان
3 - دانشگاه تحصیلات تکمیلی زنجان
4 - دانشگاه زنجان
5 - Masaryk University, Kotlářská, Czech (MUNI)
کلید واژه: آنالیز رخساره‌ای, دونین پسین, سازند جیرود, شرایط احیای دیرینه, شیل سیاه,
چکیده مقاله :
دونین پسین در تاریخ زمین با تغییرات مهم آب و هوایی جهانی، حوادث کاهش اکسیژن و انقراض زیستی مهم هنگنبرگ همراه می‌باشد. اصلیترین هدف این مطالعه، بررسی ارتباط بین محیط نهشت دیرینه و شرایط احیای دیرینه طی نهشت رسوبات سازند جیرود با سن دونین پسین در برش گرمابدر واقع در شمال شرق تهران است. سازند جیرود در برش گرمابدر، با ضخامت حدود 280 متر، از نهشته‌های سیلیسی آواری، کربناته، هیبریدی کربناته-سیلیسی آواری و فسفریتی تشکیل شده است. آنالیز رخساره‌های رسوبی سازنده‌ی برش مورد مطالعه، حاکی از وجود سه مجموعه‌ی رخساره‌ای اصلی سیلیسی آواری مربوط به محیط‌های خلیج دهانه‌ای در اثر امواج، بخش حاشیه ساحلی و بخش دور از ساحل و دو مجموعه‌ی رخساره‌ای کربناته مربوط به مناطق بین جزر و مدی و زیر جزر و مدی است و تائیدی بر محیط نهشتی ساحلی–دریایی کم‌عمق است. علاوه بر این، بررسی تغییرات عناصر و اندیس‌های ژئوشیمیایی شرایط احیای دیرینه (همانند U/Th و V/Cr) نیز نشان‌دهنده‌ی شرایط احیاییتر در زمان رسوب‌گذاری شیلهای سیاه و فسفریت‌های سازند جیرود در برش مورد مطالعه است. در مجموع، این نتایج نشان میدهند که انطباق خوبی بین عمق محیط نهشتی و شرایط احیایی حاکم بر آن طی رسوب‌گذاری شیلهای سیاه رنگ سازند جیرود وجود دارد.
The late Devonian has been associated with major global climate changes, widespread anoxia events, and the Hangenberg Crisis. The main aim of this study is to explore the relationship between paleoenvironment and paleoredox condition during deposition of the lower Devonian Jeirud Formation in the Garmabdar section, northeast of Tehran. The Jeirud Formation in the Garmabdar section, with a thickness of about 280 m, is composed of siliciclastics, carbonates, carbonate-siliciclastic hybrids and phosphorite deposits. Sedimentary facies analysis led to recognition of three siliciclastic facies associations related to estuarine environments under the influence of waves, shoreface and offshore and two carbonate facies associations related to intertidal and subtidal environments. Moreover, the geochemical paleoredox proxies (such as U/Th and V/Cr) also suggest prevailing anoxic conditions during deposition of black shales and phosphorites in the studied section. In overall, these results suggest that there is a good agreement between the depth of the depositional environment and anoxic conditions during deposition of black shales of the Jeirud Formation.