فهرست مقالات
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - کانی¬شناسی، ژئوشیمی و دگرسانی کانه¬ها در رگه¬های اپی¬ترمال کانسار گلوجه، شمال زنجان
مجيد قاسمي سياني بهزاد مهرابي محمد خان عزیزیکانسار چند فلزي اپيترمال گلوجه در بخش مرکزی ايالت فلززايي طارم-هشتجين در منطقه ساختاری البرز-آذربایجان (البرزغربی) قرار دارد. کانسار گلوجه متشکل از چهار رگه اصلی در دو منطقه مجزا با نامهای گلوجه شمالی و گلوجه جنوبی است. آندزیت بازالت و داسیت به ترتیب سنگ میزبان کانهز چکیده کاملکانسار چند فلزي اپيترمال گلوجه در بخش مرکزی ايالت فلززايي طارم-هشتجين در منطقه ساختاری البرز-آذربایجان (البرزغربی) قرار دارد. کانسار گلوجه متشکل از چهار رگه اصلی در دو منطقه مجزا با نامهای گلوجه شمالی و گلوجه جنوبی است. آندزیت بازالت و داسیت به ترتیب سنگ میزبان کانهزایی در گلوجه جنوبی و گلوجه شمالی هستند. این منطقه دربردارنده سنگهاي نفوذي (گرانوديوريت، گرانيت و کوارتزمونزونيت)، دايکهای دیابازی و سنگهاي آتشفشاني- آذراواری (داسيت، ريوليت، آندزيتبازالت، بازالت، آندزيت و توف) است. بر اساس روابط ژنتیکی و متقاطع رگه و رگچه ها، کانهزايي در رگههاي گلوجه در سه مرحله (1) مرحله اول شامل مجموعه کانیهای حاوی آرسنیک-آنتیموان-مس-طلا-آهن، (2) مرحله میانی شامل مجموعه کانیهای حاوی سرب-روی-مس-نقره و (3) مرحله پایانی حاوی هماتیت، گوتیت و کانیهای حاوی نقره، بیسموت، طلا و سرب تشکیل شده است. مطالعات کانيشناسي و شيمي کانيها نشان داد که گالن در مرحله دوم (زیر مرحله 2B) حاوي ادخالهايي از کانيهاي نقرهدار است. مهمترین کانيهاي نقرهدار در گلوجه شامل آرژنتيت، نقرهطبيعي، تتراهدريتنقرهدار، پليبازيت، ماتيلديت و ماريت ميباشند. کانهزايي طلا در زیر مرحله 1B (مرحله اول) به همراه هماتيتهاي ورقهاي (اسپکيولاريت) بهصورت خالص و در زیرمرحله 3A (مرحله سوم) بهصورت ادخال طلای خالص و الکتروم در هماتيت و کوارتز رخ داده است. دگرسانيهاي منطقه گلوجه شامل پروپيليتی، آرژيليکی، سريسيتي و سيليسي شدن بوده، که بهصورت يک منطقهبندي مشخص تا 30 متر اطراف رگهها در سنگ ميزبان گسترش دارند. حرارتسنجي کلريت در پهنه آرژيليکی دماي 275 درجه سانتیگراد (مرحله دوم کانهزايي) و در پهنه پروپیليتي دماي 200 درجه سانتیگراد (مرحله سوم کانهزايي) را نشان ميدهد. تبادلات جرمی پهنه های دگرسان نشان داد که عناصر آلومینیم، زیرکنیم، تیتانیم، ایتریم، نیوبیم و عناصر نادر خاکی سنگین، عناصر غیر متحرک در طی دگرسانی هستند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - بایواستراتیگرافی، رخسارهها و چینه نگاری سکانسی سازند کلات در غرب حوضه کپه داغ
بهمنظور مطالعات بایواستراتیگرافی، تغییرات رخسارهای و چینه نگاری سکانسی سازند کلات در غرب حوضه کپه داغ دو برش چینهشناسی جوزک و چخماقلو انتخاب و نمونهبرداری شده است. ضخامت سازند کلات در برشهای چینهشناسی جوزک و چخماقلو به ترتیب 158 و 139 متر بوده و لیتولوژی آن بهطور چکیده کاملبهمنظور مطالعات بایواستراتیگرافی، تغییرات رخسارهای و چینه نگاری سکانسی سازند کلات در غرب حوضه کپه داغ دو برش چینهشناسی جوزک و چخماقلو انتخاب و نمونهبرداری شده است. ضخامت سازند کلات در برشهای چینهشناسی جوزک و چخماقلو به ترتیب 158 و 139 متر بوده و لیتولوژی آن بهطور عمده از سنگ آهکهای خاکستری تا قهوهای رنگ و مقدار کمی مارن تشکیل شده است. در مطالعات بایواستراتیگرافی ضمن تشخیص 15 گونه متعلق به 32 جنس از فرامینیفرهای بنتیک و 6 گونه متعلق به 11 جنس از فرامینیفرهای پلانکتون، یک بایوزون تحت عنوانSiderolites calcitrapoides-Sirtina orbitoidiformis Assemblage Zone شناسائی و معرفی گردید. سن سازند کلات در هر دو برش بر اساس بایوزون فوق و فسیلهای موجود در آن مائستریشتین تعیین شد. مطالعات پتروگرافي منجر به شناسائی 1 رخساره آواري و 10 رخساره کربناته متعلق به چهار محيط جزر و مدي، لاگون محصور و نيمه محصور، سدي و درياي باز گردید که بر روي يک رمپ کربناته با شيب کم تهنشست شدهاند. براساس تغييرات عمودي رخسارهها و شناسائي محیطهای رسوبي، دو سکانس رسوبي تشخيص داده شد. سکانس رسوبی 1 عمدتا از رخسارههای ابتداي درياي باز و سدی تشکیل شده و حداکثر پيشروي سطح آب دريا در این سکانس توسط رخساره درياي باز حاوي اکينوئيد و فرامينيفر پلانکتوني مشخص میشود. سکانس رسوبی 2 عمدتا از رخسارههای محيط سدي غني از بايوکلاست، اينتراکلاست، فرامينيفر بنتيک و روديست تشکیل شده و حداکثر پيشروي سطح آب دريا توسط رخساره بايوکلاست اکينوئيد پکستون مشخص میگردد. مقايسه روند تغييرات سطح آب دريا در منطقه مورد مطالعه با منحنیهای تغييرات سطح آب جهاني و سطح آب صفحه عربي نشان میدهد رسوبگذاری سازند کلات بهوضوح تحت تاثير تغييرات سطح آب جهاني بوده است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - پترولوژی، ژئوشیمی و پتانسیل اسکارن زایی توده گرانیتوئیدی سامن (جنوب غرب ملایر، همدان)
حسن زمانیان فرهاد احمدنژاد اکرم کرمی بتول تقی پورگرانیتوئید سامن در امتداد بخش شمال غربی پهنه سنندج- سیرجان در جنوب غربی ملایر واقع شده است. بر اساس ویژگی های کانی شناسی و ژئوشیمیایی پنج رخساره اصلی شامل واحدهای گرانودیوریت، مونزوگرانیت، سینوگرانیت، آلکالی فلدسپار گرانیت و کوارتزمونزونیت در گرانیتوئید سامن تشخیص داده چکیده کاملگرانیتوئید سامن در امتداد بخش شمال غربی پهنه سنندج- سیرجان در جنوب غربی ملایر واقع شده است. بر اساس ویژگی های کانی شناسی و ژئوشیمیایی پنج رخساره اصلی شامل واحدهای گرانودیوریت، مونزوگرانیت، سینوگرانیت، آلکالی فلدسپار گرانیت و کوارتزمونزونیت در گرانیتوئید سامن تشخیص داده شده است. واحدهای گرانودیوریتی در مقایسه با سایر واحدها از گسترش بیشتری برخوردار بوده و غالب ترکیب این توده را به خود اختصاص میدهند. ژئوشیمی عناصر اصلی نشان می دهد که گرانیتوئید سامن متاآلومینوس (ACNK=0.75) تا پرآلومینوس (ACNK=1.21) بوده و در دسته گرانیت های قوس های آتشفشانی (VAG) مرتبط با حاشیه فعال قاره ای قرار می-گیرد، و از لحاظ ویژگیهای پتروشیمیایی متعلق به سری کالک آلکالن با پتاسیم بالا میباشد. تهی شدگی واحدهای سنگی گرانیتوئید سامن از عناصر Nb، Zr، Hf، Y، Ti و HREE و غنیشدگی از عناصر K، Rb، Cs، Th و LREE با ویژگی جایگاههای قوسی مرتبط با فرورانش پوسته اقیانوسی نئوتتیس به زیر پهنه سنندج- سیرجان سازگار میباشد. بررسی های صورت گرفته نشان میدهد که این توده توسط واکنش و فعل و انفعال با پوسته بالایی آلودگی پیدا کرده است. در منطقه سامن برون اسکارن کلسیک (گراسولار-آندرادیت/ اوژیت-دیوپسید) و درون اسکارن (ترمولیت-اکتینیولیت/ اپیدوت) در امتداد همبری گرانیتوئید و مرمر رخ داده است. مطالعه حاضر نشان میدهد که ویژگیهای ژئوشیمیایی گرانودیوریت ها و کوارتزمونزونیت های سامن به ترتیب مشابه ترکیب متوسط گرانیتوئیدهای همراه با اسکارن های Au-Cu و Fe بوده درحالیکه ویژگیهای ژئوشیمیایی واحدهای مونزوگرانیتی، سینوگرانیتی و آلکالی فلدسپار گرانیتی سامن به ترکیب گرانیتوئیدهای همراه با اسکارن های Sn و Mo نزدیک تر میباشد. گرانیتوئیدهای سامن را میتوان بر اساس شرایط اکسایشی و میزان تکامل ماگما در دسته گرانیتوئیدهای نسبتا تکامل نیافته تا اندکی تکامل یافته و اکسایشی همانند بیشتر مجموعههای فلزی اصلی Au-Cu در مقیاس جهانی رده بندی کرد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - تفاوت سری دگرگونی در سنگ¬های رسی دگرگون شده شمال و جنوب باتولیت الوند، همدان
عادل ساکیروابط صحرایی و پتروگرافی نشان می دهد که سنگ های رسی دگرگون شده منطقه همدان واقع در باختر ایران، تحت تاثیر دگرگونی های متفاوت در جنوب و شمال باتولیت الوند (با سن ژوراسیک) قرار گرفته اند. نفوذ باتولیت در سنگ-های میزبان رسی در منطقه شمال الوند (محدوده روستای چشین) باعث چکیده کاملروابط صحرایی و پتروگرافی نشان می دهد که سنگ های رسی دگرگون شده منطقه همدان واقع در باختر ایران، تحت تاثیر دگرگونی های متفاوت در جنوب و شمال باتولیت الوند (با سن ژوراسیک) قرار گرفته اند. نفوذ باتولیت در سنگ-های میزبان رسی در منطقه شمال الوند (محدوده روستای چشین) باعث شکل گیری سنگ های دگرگونی هورنفلسی دارای کانی های استارولیت، کیانیت، گارنت و سیلیمانیت شده است، درحالیکه چنین سنگ هایی در منطقه جنوب الوند (شهر تویسرکان) دارای کانی های کردیت، آندالوزیت، گارنت و سیلیمانیت هستند. مجموعه کانی های دگرگونی در سنگ های رسی دگرگون شده دو منطقه (شمال و جنوب) با هم متفاوت است. با استفاده از تعادل ترمودینامیکی کانی ها و واکنش های تعادلی چندگانه، فشار و دمای اوج دگرگونی و همچنین اکتیویته سیالات در سنگ های شمال باتولیت الوند به ترتیب630-600 درجه سانتیگراد، –دو-چهار کیلو بار و کسر مولیCO2 حدود 17/0 و در سنگ های دگرگونی جنوب به ترتیب 750 درجه سانتیگراد، چهار کیلو بار و اکتیویته آب پایین تخمین زده شده است. بر اساس دما و فشارهای محاسبه شده گرادیان زمینگرمایی در منطقه شمال و جنوب الوند با هم متفاوت و به ترتیب 5/42 و 58 درجه سانتیگراد بر کیلومتر است که به ترتیب با سری های دگرگونی بارووین و باکان منطبق است. داده های حاصل از رسم سودو سکشن با استفاده از برنامه Theriak/Dominoبا نتایج بهدستآمده از دیگر روش ها تطابق خوبی نشان می دهد. بنابراین، سنگ های دگرگونی منطقه همدان تحت تاثیر یک دگرگونی چند مرحله ای تدفینی و حرارتی مرتبط با فرورانش و بسته شدن اقیانوس نئوتتیس در طی ژوراسیک-کرتاسه قرار گرفته اند، بهطوریکه این وقایع سبب شکل گیری دگرگونی های متفاوت در قسمت هایی از هاله دگرگونی کمپلکس نفوذی الوند شد ه است. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
5 - موقعیت تکتونیکی گرانودیوریت زرگلی در زمیندرز سیستان، جنوب شرق ایران
شهریار کشتگر محمد بومری علي كنعانيان محبوبه نظریگرانیتوئید زرگلی در شمال غرب زاهدان در پهنه زمیندرز سیستان برونزد دارند. این گرانیتوئید در زمان الیگوسن در یک واحد فلیشی نفوذ کرده و دارای محتوای سیلیس بین 4/62 تا 66 درصد وزنی، کالک آلکالن، متاآلومین و از نوع I می باشد. گرانودیوریت زرگلی از عناصر LILE غنیشدگی و از ع چکیده کاملگرانیتوئید زرگلی در شمال غرب زاهدان در پهنه زمیندرز سیستان برونزد دارند. این گرانیتوئید در زمان الیگوسن در یک واحد فلیشی نفوذ کرده و دارای محتوای سیلیس بین 4/62 تا 66 درصد وزنی، کالک آلکالن، متاآلومین و از نوع I می باشد. گرانودیوریت زرگلی از عناصر LILE غنیشدگی و از عناصر HFSE تهی شدگی نشان می دهند. بیهنجاری منفی از عناصر Ta، Ti، Nb و Eu و بیهنجاری مثبت از عناصرRb، Ce La، Ba، Sr حاکی از این است که ماگمای سازنده از ذوب بخشی سنگهای پوسته زیرین منشا گرفته است. این ماگما ضمن جایگیری در پهنه جوشخورده سیستان با رسوبات فلیشی دچار آغشتگی و آلایش شده است. نمودارهای تکتونو ماگمایی، جایگاه گرانیتوئیدهای قوس آتشفشانی (VAG) و حاشیه فعال قاره ای را برای این توده نشان می دهند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
6 - تحلیل فعالیت های لرزه زمین ساختی در گستره شهر طبس
راضیه عباس¬پور سید مرتضی موسوی محمودرضا هیهاتدراین پژوهش برآورد های مستقلی از طریق روش های قطعی (Deterministic) و احتمالی (Probabilistic) برای تحلیل خطر در گستره شهر طبس انجام گرفته است. با استفاده از داده های لرزه ای منطقه رابطه گوتنبرگ - ریشتر برای شهر طبس برحسب امواج سطحی (Log N= 2.3 - 0.50 Ms) بدست آمد. بیش تر چکیده کاملدراین پژوهش برآورد های مستقلی از طریق روش های قطعی (Deterministic) و احتمالی (Probabilistic) برای تحلیل خطر در گستره شهر طبس انجام گرفته است. با استفاده از داده های لرزه ای منطقه رابطه گوتنبرگ - ریشتر برای شهر طبس برحسب امواج سطحی (Log N= 2.3 - 0.50 Ms) بدست آمد. بیش ترین شتاب افقی بر شهر طبس g7/0 شتاب ثقل زمین، از راندگی شتری با توان لرزه زایی 4/7 ریشتر است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که گسل کلمرد به طول170 کیلومتر به فاصله ی 50کیلومتری از شهر طبس بیش ترین تأثیر را بعد از راندگی شتری خواهد داشت. بطوری که بیش ترین زمین لرزه قابل انتظار(93/8 ریشتر)، بیشینه شدت نسبی در کانون(32/8)، حداکثر جابجایی افقی در کانون(82/29 سانتی متر)، حداکثر جابجایی قائم(70/66 سانتی متر) در نتیجه ی عملکرد این گسل بر شهر طبس وارد می شود. با استفاده از ابزار تحلیلی زمین آمار (کریجینگ معمولی) در GIS مدل مناسب برای نقشه پیش گویی مقادیر بیشینه شتاب گرانشی معرفی شد. با کمک این نقشه محدوده های با خطر لرزه ای بالا و خیلی بالا، دو سرچشمه لرزه ای خطی با روند های شمال خاور- جنوب باختر در باختر طبس، مربوط به گسل های کلمرد و لادر و روند شمال باختر- جنوب خاور در خاور طبس و مربوط به گسل های شتری، اسفندیار و نایبند شناسایی شدند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
7 - بررسی محیط ژئوتکتونیکی پریدوتیت¬های منطقه آبدشت، جنوب شرق استان کرمان با استفاده از شیمی اسپینل
طیبه رودباری محسن موذن سید حسامالدین معین زاده عبدالمجید آهنگریپریدوتیت از عمده سنگ های تشکیل دهنده مجموعه افیولیتی آبدشت در جنوب ایران است. پریدوتیت های این مجموعه افیولیتی بیشتر از نوع دونیت و هارزبورژیت است. مهمترین کانی های اولیه پریدوتیت ها الیوین، ارتوپیروکسن، اسپینل و مقدار بسیار کمی کلینوپیروکسن هستند. مطالعه شیمی اسپینل ه چکیده کاملپریدوتیت از عمده سنگ های تشکیل دهنده مجموعه افیولیتی آبدشت در جنوب ایران است. پریدوتیت های این مجموعه افیولیتی بیشتر از نوع دونیت و هارزبورژیت است. مهمترین کانی های اولیه پریدوتیت ها الیوین، ارتوپیروکسن، اسپینل و مقدار بسیار کمی کلینوپیروکسن هستند. مطالعه شیمی اسپینل ها در این پریدوتیت ها نشان می دهد که ترکیب آنها بر اساس اعضای نهایی اسپینل بین Spl0.4 Chr0.57 Mag0.03تا Spl0.46 Chr0.51 Mag0.03 در نوسان است. عدد کروم (Cr#) اسپینل در پریدوتیت های آبدشت در حدود 73/0 تا 92/0 است و مقادیر آلومینیوم آن ها 61/3 تا 29/11 wt% است. بررسی شیمی کانی ها با استفاده از نتایج میکروپروب نشان می دهد که این کانی ها باقیمانده هایی از گوشته هستند و مقادیر بالای Cr، تهی شدگی پریدوتیت ها را نشان می دهد. بر اساس شیمی اسپینل مشخص شد که پریدوتیت های مورد مطالعه در محیط فرافرورانش (Supra-subduction) تشکیل شده اند و محدوده fore-arcبا ویژگی boninite را نشان می دهند. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
8 - بررسی تاثیر گسل شمال تبریز بر ویژگیهای کمی و کیفی منابع آب زیرزمینی مجاور در شرق تبریز
ابراهیم رجب پور عبدالرضا واعظی هیربر اساس نتایج این مطالعه، گسل شمال تبریز بهعنوان ساختار تکتونیکی برجسته در شمال غرب ایران تاثیر زیادی بر شرایط هیدروژئولوژیک آبخوان محلی منطقه داشته است. بر اساس بررسی های هیدرواستراتیگرافی لاگ چاه های منطقه، از تجمع توف های تراوا، آبخوان غیر محبوسی تشکیل شده و در کل م چکیده کاملبر اساس نتایج این مطالعه، گسل شمال تبریز بهعنوان ساختار تکتونیکی برجسته در شمال غرب ایران تاثیر زیادی بر شرایط هیدروژئولوژیک آبخوان محلی منطقه داشته است. بر اساس بررسی های هیدرواستراتیگرافی لاگ چاه های منطقه، از تجمع توف های تراوا، آبخوان غیر محبوسی تشکیل شده و در کل منطقه بهصورت مستقیم بر روی مارن قرمز رنگ میوسن (سنگ کف)، قرار گرفته است. سنگ کف بخش شمالی آبخوان در ترازی بالاتر از سنگ کف بخش جنوبی قرار گرفته و می تواند دلیلی بر وجود حرکت شیبلغز معکوس گسل در این منطقه باشد که در اثر آن، بخش شمالی (فرادیواره) بر روی بخش جنوبی (فرودیواره) لغزیده است. اختلاف تراز سنگ کف در فاصله ای نسبتاً کم (کمتر از 200 متر)، می تواند نشانه ای بر شیب نزدیک به قائم برای گسل باشد. مجموع عمق چاه های بخش جنوبی، چهار برابر بخش شمالی و مجموع آبدهی سالانه چاه های بخش جنوبی در حدود هشت برابر بخش شمالی است. همچنین، اختلاف بین تراز سطح آب زیرزمینی طرفین گسل در برخی مقاطع در فاصله ای حدود 200 متر به بیش از هشت متر بالغ میشود. نتایج ارزیابی تغییرات کلر و EC، نشانه وجود تغییرات شدید کیفی آب زیرزمینی در عرض زون گسلی است. نتایج حاصله می تواند نشانه ای بر رفتار مانع وار گسل در مقابل جریان از عرض آن در این منطقه باشد. بررسي سختی کل و غلظت يون هاي موجود در آب هاي منطقه نشان میدهد كه اكثر نمونه-هاي بخش شمالی جهت مصارف شرب مناسب نمی باشند ولی نمونه های بخش جنوبی جهت شرب مناسب می باشند. درحالیکه تمامی نمونه های بخش شمالی دارای ضریب لانژلیه منفی (خورنده) می باشد. تمامی نمونه های بخش جنوبی دارای ضریب لانژلیه مثبت خیلی نزدیک به صفر بوده و حاکی از متعادل بودن این آب ها می باشد. این امر با واقعیت منطقه نیز تطابق کامل دارد چرا که اکثر صنایع موجود در منطقه در بخش جنوبی گسل متمرکز شده اند. پرونده مقاله